Ἁγίου Ἰωάννου Κρονστάνδης

Ἀτένισε τόν ἀδελφόν σου μέ ἀγάπη καί οἰκτιρμούς καί βοήθησέ τον πρόθυμα. Εἶναι μέλος τοῦ Χριστοῦ καί δικό σου ‒«ἀλλήλων μέλη ἐσμέν» (Ἐφ. 4, 25)‒, εἶναι ναός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ Θεός τόν ἀγαπᾶ καί τόν ὑπολήπτεται ὅπως καί σένα.

 Δέν δίνεις τίποτε τό ἀληθινά δικό σου. Δίνεις ὅ,τι ἀνήκει στόν Θεόν, στά πενόμενα παιδιά τοῦ Θεοῦ. Δέν εἶσαι τίποτε ἄλλο παρά οἰκονόμος καί διαχειριστής τῆς θείας περιουσίας. Νά θεωρῆς τόν ἑαυτό σου ταπεινό ὑπηρέτη τῶν «ἐλαχίστων» ἀδελφῶν τοῦ Κυρίου…

Νά μή δίδης στούς ἄλλους ἀνάλογα μέ τήν ἀξία τους, ἀλλά ἀνάλογα μέ τίς ἀνάγκες τους.

Ἡ ἐλεημοσύνη κάνει καλό, πρίν ἀπ᾽ ὅλα, στόν ἴδιο τόν ἐλεήμονα.

Ἀληθινά ἐλεήμων εἶναι ὅποιος ὅλα τά ἐναγκαλίζεται καί δέν ἀφήνει κανέναν ἄνθρωπον ἔξω ἀπό τήν καρδιά του.Πῶς εἶναι δυνατόν ἀξίως, «μετά πίστεως καί ἀγάπης», νά δεχθῆς μέσα σου τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ὅταν περιφρονῆς καί δέν ἀγαπᾶς τά μέλη Του; Ὅλοι οἱ Χριστιανοί εἶναι μέλη τοῦ Χριστοῦ, ἀνάμεσά τους καί ὁ πτωχός. Ἀγάπα τά μέλη Του, ἔχε συμπάθεια γι᾽ αὐτά καί ὁ Κύριος θά σέ ἀξιώση τό πλούσιο ἔλεός Του…

Κάνε τό καλό ἀκόμη καί στούς ἀχαρίστους καί τούς κακούς, ὥστε νά εἶσαι γνήσιο παιδί τοῦ Ὑψίστου…

Τί εἶναι ψευδής εὐγνωμοσύνη στόν Θεό; Τό νά εὐχαριστῆ κανείς τόν Θεό μονάχα μέ τά χείλη γιά τά ἀγαθά πού ἔλαβε καί νά χρησιμοποιῆ αὐτά τά ἀγαθά μονάχα γιά τόν ἑαυτό του, χωρίς νά νοιάζεται γιά τόν πλησίον του… Τί νά τίς κάνη ὁ Θεός τίς εὐχαριστίες μας, ὅταν δείχνουμε ἀχαριστία στήν πράξι; Ὅταν δέν δίνουμε στούς ἄλλους ἀπό ἐκεῖνα πού μᾶς δίνει;

Θεία σοφία, τέλος, εἶναι νά μή σωρεύουμε πλούτη γιά τόν ἑαυτό μας, ἀλλά νά δίνουμε στόν φτωχό, ὥστε νά θησαυρίζουμε θησαυρούς ἀσυλήτους καί ἀφθάρτους στόν οὐρανό, ὅπως λέγει τό Εὐαγγέλιο (Λουκ. 12, 33).

Κύριε, δίδαξέ με νά ἐκτελῶ τά ἔργα τῆς ἀγάπης πρός τόν πλησίον μέ προθυμία καί χαρά καί νά πιστεύω ὅτι προσφέροντας στούς ἄλλους δέν χάνω, ἀλλά κερδίζω… Κύριε, δέξου τίς προσφορές μου στό πρόσωπο τῶν πτωχῶν…

Νά εἶσαι ζηλωτής τῆς ἀγάπης. Ὅλα θά παρέλθουν, ἡ ἀγάπη ὅμως θά μείνη, στόν αἰῶνα, ὅπως καί ὁ Θεός, πού εἶναι Ἀγάπη.

AΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ Βελιμίροβιτς

Σταμάτα τά κλάμμματα! Καί ἄρχισε τίς ἐλεημοσύνες. Γιά τήν ἀνάπαυση τῆς ψυχῆς τοῦ παιδιοῦ σου. Εἶναι ἀρκετά τά δάκρυα, μέ τά ὁποῖα πότισες τήν γῆ. Εἶναι καιρός πιά, νά κάνεις νά ἀνθίσουν μέσα σου κάτι ἄλλα λουλούδια. Πιό ὄμορφα! Πιό γλυκά ἀπό ἐκεῖνα, πού γίνονται ὅταν ποτισθοῦν μέ δάκρυα. Ποιά λουλούδια; Ἡ προσευχή καί ἡ ἐλεημοσύνη! Καί ἄφηνε τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ.
Πάρε δυό σανίδες καί φτιάξε ἕνα σταυρό. Ἡ μιά σανίδα εἶναι ἡ προσευχή πρός τόν Θεό. Ἡ ἄλλη, ἡ ἐλεημοσύνη πρός τούς ἀνθρώπους. Ἡ προσευχή σέ ἀνεβάζει ὅλο καί πιό ψηλά στόν Θεό.

 Ἡ ἐλεημοσύνη πλαταίνει ὅλο καί πεισσότερο στούς γύρω μας ἀνθρώπους. Ἡ γαλήνη πού δοκιμάζουμε, ὅταν ἀναθέσωμε τόν ἑαυτό μας στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, εἶναι τό καρφί. Χρειάζεται νά ἔχωμε γαλήνη καί ὑπομονή. Γιατί μόνο τότε, μόνο μέ τό κ α ρ φ ί αὐτό θά στερεωθοῦν οἱ δύο αὐτές σανίδες (ἡ προσευχή καί ἡ ἐλεημοσύνη) καί θά γίνουν πηγή εὐλογίας: Σ τ α υ ρ ό ς.
Μήν τήν ἀποχωρίζεσαι ποτέ τήν ἐλεημοσύνη καί τήν προσευχή. Αὐτές θά κατεβάσουν τήν εὐλογία καί τήν παρηγοριά ἀπό τόν οὐρανό στήν καρδιά σου. Καί θά τήν δροσίσουν, ὅπως δροσίζει ἡ πρωϊνή δροσιά τό διψασμένο χορταράκι.

Ἰωάννου Μ. ΦΟΥΝΤΟΥΛΗ 

 

«Ὁ δημιουργός τῶν ἄνω καί τῶν κάτω,
τρισάγιον μέν ὕμνον ἐκ τῶν ἀγγέλων,
τριῴδιον δέ παρ᾽ ἀνθρώπων δέχου».

Μέ τούς στίχους αὐτούς προοιμιάζονται τά συναξάρια τῆς περιόδου τοῦ Τριῳδίου. Ὁ οὐράνιος καί ὁ ἐπίγειος κόσμος, οἱ ἄγγελοι καί οἱ ἄνθρωποι, συνάπτονται σέ κοινή συμφωνία. Οἱ ἄγγελοι ψάλλουν στόν δημιουργό των, τόν «δημιουργό τῶν ἄνω», τόν τρισάγιο ὕμνο. Μαζί μέ αὐτούς ἑνώνονται καί οἱ φωνές τῶν ἀνθρώπων, πού ἔρχονται καί αὐτοί νά ψάλουν στόν δημιουργό των, τόν «δημιουργό τῶν κάτω», τριῳδίους ὕμνους. Ἀπό αὐτούς τούς τριωδίους ὕμνους, τά «τριῴδια», ἔλαβε τό ὄνομά της ἡ μεγάλη περίοδος τοῦ λειτουργικοῦ ἔτους, πού κινεῖται μαζί μέ τό Πάσχα καί τό περιβάλλει σάν προεόρτιος καί μεθέορτος περίοδος. Γιατί ὅλο αὐτό τό τμῆμα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους παλαιότερον ἐχαρακτηρίζετο μ᾽ αὐτό τό ὄνομα: «Τριῴδιον».

Ἀνάλογα δέ μέ τόν ἰδιαίτερο χαρακτῆρα του τό διέκριναν σέ «Τριῴδιον κατανυκτικόν», ἀπ᾽ ἀρχῆς μέχρι τοῦ Πάσχα, καί «Τριῴδιον χαρμόσυνον», ἀπό τοῦ Πάσχα μέχρι τῆς Κυριακῆς τῶν ἁγίων Πάντων, πού κατακλείει τόν κύκλο τῶν κινητῶν ἑορτῶν. Τριῴδιο δέ λέγεται ἀπό τήν ἀρχαιοπρεπῆ συνήθεια, πού διετηρεῖτο κατά τήν περίοδο αὐτή, νά μή ψάλλωνται καθημερινῶς κατά τήν ἀκολουθία τοῦ ὄρθρου καί οἱ ἐννέα ᾠδές τοῦ Ψαλτηρίου, καί ἑπομένως καί ὁλόκληροι ἐννεαῴδιοι Κανόνες, ἀλλά μόνο τρεῖς ᾠδές, ἡ η’ καί ἡ θ’ καί μία ἀπό τίς προηγούμενες κατά τήν σειρά τῶν ἡμερῶν. Αὐτός ὁ ἀρχαῖος τρόπος τῆς ψαλμῳδίας διετηρήθη ἐν μέρει μόνον μέχρι σήμερα, καί μάλιστα μόνον γιά τίς καθημερινές τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Γιά τίς ἄλλες ἡμέρες ἐπεκράτησε τό νεώτερο ἔθος, νά στιχολογοῦνται καί οἱ ἐννέα ᾠδές ἀκριβέστερα οἱ ὀκτώ, γιατί ἡ δευτέρα παραλείπεται) καί νά ψάλλωνται ἐννεαῴδιοι (ἀκριβέστερα ὀκταῴδιοι) Κανόνες.

Ἔτσι τό ὄνομα «Τριῴδιον» τελικά διετηρήθη μόνο γιά τό ἀρχαῖο «κατανυκτικόν Τριῴδιον», γιά τήν πρό τοῦ Πάσχα δηλαδή περίοδο. Καί πάλι καί ἐδῶ ὄχι κυριολεκτικῶς. Ὅπως δέ χαρακτηριστικά γράφει ὁ Νικηφόρος Κάλλιστος Ξανθόπουλος στόν πρόλογο τῶν συναξαρίων τοῦ Τριῳδίου: «Καταχρηστικῶς Τριῴδιον ὀνομάζεται· οὐ γάρ ἀεί τριῴδια ἔχει. Καί γάρ ὁλοτελεῖς κανόνας προβάλλεται, ἀλλ᾽ οἷμαι ἀπό τοῦ πλεονάζοντος τήν ἐπωνυμίαν λαβεῖν». Αὐτά γιά τήν ὀνομασία τοῦ Τριῳδίου.

Ἡ σημερινή περίοδος τοῦ Τριῳδίου, οἱ ἀκολουθίες τῆς ὁποίας περιλαμβάνονται στό ὁμώνυμο λειτουργικό βιβλίο, περιλαμβάνει τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα, πού εἶναι καί ὁ ἀρχικός της πυρίνας, τήν Μεγάλη Τεσσαρακοστή καί τήν προπαρασκευαστική της περίοδο, πού κοινῶς λέγεται περίοδος τῶν Ἀπόκρεω. Αὐτή ἡ τελευταία θά ἀποτελέσῃ τό ἀντικείμενο, μέ τό ὁποῖο θά ἀσχοληθοῦμε (…).

Τρεῖς Κυριακές ἀποτελοῦν τά προπύλαια τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς: Ἡ Κυριακή τοῦ Τελώνου καί Φαρισαίου, ἡ Κυριακή τοῦ Ἀσώτου καί ἡ Κυριακή τῆς Ἀπόκρεω. Ἡ τελευταία ἑβδομάς, πού εἰσάγεται μέ τήν Κυριακή τῆς Ἀποκρέω, εἶναι τό προοίμιο τῆς νηστείας τῆς Τεσσαρακοστῆς, γιατί κατ᾽ αὐτήν ἀπαγορεύεται, σύμφωνα μέ τίς ἐκκλησιαστικές διατάξεις, ἡ βρῶσις τοῦ κρέατος.

Εἶναι ἡ Τυρινή ἑβδομάς ἤ ἑβδομάς τῆς Τυροφάγου. Κατά τήν ἑβδομάδα αὐτήν ἀρχίζει ἡ ψαλμῳδία τῶν τριῳδίων κανόνων. Ἡ τελευταία αὐτή Κυριακή, ἡ Κυριακή τῆς Ἀποκρέω, εἶναι καί παλαιοτέρα ἀπό τίς προηγουμένες. Τίς δύο ἄλλες τίς προσέθεσαν ἀργότερα, τήν Κυριακή τοῦ Ἀσώτου κατά τόν Ϛ’ αἰῶνα καί τήν Κυριακή τοῦ Τελώνου καί Φαρισαίου ἕνα περίπου αἰῶνα ὑστερώτερα.

Ὁ σκοπός τῆς προσθήκης εἶναι φανερός. Νά δημιουργηθῇ δηλαδή μία περίοδος προπαρασκευῆς καί προετοιμασίας γιά τήν Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ἕνα εἶδος προπυλαίου στό ὅλο οἰκοδόμημα τῶν κινητῶν ἑορτῶν. Ἤ, ὅπως γράφει ὁ Ξανθόπουλος, «ὥσπερ τις προγυμνασία καί παρακίνησις τοῖς ἁγίοις Πατράσιν ἐπενοήθησαν, ὥστε παρασκευασθῆναι καί ἑτοίμους ἡμᾶς γενέσθαι πρός τούς πνευματικούς ἀγῶνας τῶν νηστειῶν, τήν ἐξ ἔθους μυσαράν ἕξιν ἀπολιπόντας».

Ἔγιναν δέ τρεῖς οἱ προπαρασκευαστικές αὐτές ἑβδομάδες γιά νά ἀπαρτισθῇ ὁ ἱερός ἀριθμός τῆς ἁγίας Τριάδος, τό τρία, βάσει τοῦ ὁποίου οἰκοδομεῖται ὁλόκληρο τό σύστημα τῆς λατρείας μας. Καί τῶν τριῶν Κυριακῶν ἡ ἀκολουθία πλέκεται γύρω ἀπό τήν εὐαγγελική περικοπή, πού διαβάζεται κατά τήν Θεία Λειτουργία. Κατά τήν πρώτη Κυριακή ἀναγινώσκεται ἡ παραβολή τοῦ Τελώνου καί Φαρισαίου (Λουκ. 18, 10-14), τήν δευτέρα ἡ παραβολή τοῦ Ἀσώτου υἱοῦ (Λουκ. 15, 11-33) καί τήν τρίτη τό εὐαγγέλιο τῆς Μελλούσης Κρίσεως (Ματθ. 21, 31-46).

Ἄς ἰδοῦμε μία-μία χωριστά τίς Κυριακές αὐτές. Μέ τήν πρώτη Κυριακή, τήν Κυριακή τοῦ Τελώνου καί Φαρισαίου, ἀνοίγει ἡ ἱερά πύλη τοῦ Τριῳδίου. Δέν μποροῦσε νά εὑρεθῇ καταλληλότερο θέμα, πού νά συνδυάζῃ κατά ἕνα τόσο πλήρη τρόπο τούς ἐπί μέρους σκοπούς τῆς περιόδου αὐτῆς. Τό Τριῴδιο σημειώνει μία ἱερά περίοδο τοῦ ἔτους ἀφιερῳμένη στόν Θεό στήν σύντονο λατρεία καί προσευχή, στήν νηστεία καί στά ἀγαθά ἔργα. Ἡ προσευχή ὅμως, ἡ νηστεία καί ἡ δικαιοσύνη τοῦ ἐπιφανειακά δικαίου, κενοδόξου ὅμως καί ὑπερηφάνου Φαρισαίου, ἀποδοκιμάζονται ἀπό τόν Θεό. Ἀντιθέτως δικαιώνεται ὁ ἁμαρτωλός καί ἄδικος, ἀλλά μετανοημένος καί συντετριμμένος Τελώνης, πού κτυπᾷ τό στῆθός του καί ταπεινά ἐπικαλεῖται τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ: «Ὁ Θεός ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ».

Αὐτόν λοιπόν τόν τύπο τῆς ὀρθῆς προσευχῆς θέτει στό στόμα τοῦ πιστοῦ ἡ Ἐκκλησία στήν ἔναρξι τῆς περιόδου τῆς προσευχῆς. Καλεῖ τούς πιστούς νά μή προσευχηθοῦν μέ ὑπερηφάνεια, «φαρισαϊκῶς», ἀλλά μέ ταπείνωσι, «τελωνικῶς», γιατί, κατά τό λόγιο τοῦ Κυρίου, «πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτόν ταπεινωθήσεται, ὁ δέ ταπεινῶν ἑαυτόν ὑψωθήσεται». Τά θέματα αὐτά ἐπαναλαμβάνονται σ᾽ ὅλους τούς ἤχους καί σέ ποικίλες ποιητικές ἐπεξεργασίες ἀπό τήν ὑμνογραφία τῆς ἡμέρας. Παραθέτουμε τό πρῶτο τροπάριο τῶν στιχηρῶν τοῦ ἑσπερινοῦ τοῦ α’ ἤχου, πού εἶναι καί τό πρῶτο τροπάριο τοῦ Τριῳδίου:

«Μή προσευξώμεθα φαρισαϊκῶς, ἀδελφοί,
ὁ γάρ ὑψῶν ἑαυτόν ταπεινωθήσεται·
ταπεινωθῶμεν ἐναντίον τοῦ Θεοῦ τελωνικῶς,
διά νηστείας κράζοντες·
Ἱλάσθητι ἡμῖν, ὁ Θεός, τοῖς ἁμαρτωλοῖς».

Τό θέμα τῆς δευτέρας Κυριακῆς εἶναι συναφές πρός τό θέμα τῆς πρώτης. Ἐδῶ τό δίδει ἡ παραβολή τοῦ Ἀσώτου υἱοῦ. Προβάλλεται τήν Κυριακή αὐτή τό ἐνθαρρυντικό παράδειγμα τοῦ ἁμαρτωλοῦ νέου, πού, ἐνῷ σπαταλᾷ τήν πατρική περιουσία «ζῶν ἀσώτως», δέν ἀπελπίζεται, δέν συντρίβεται ἀπό τό βάρος τῶν συμφορῶν, δέν περιέρχεται σέ ἀπόγνωσι. Ἀλλά ἐπιστρέφει πρός τόν εὔσπλαγχνο πατέρα ταπεινωμένος, μετανοημένος, ζητῶντας τό ἔλεος καί τήν συγγνώμη Του. Καί τοῦ ἀπευθύνει θερμή ἱκεσία: «Πάτερ ἥμαρτον εἰς τόν οὐρανόν καί ἐνώπιόν σου…». Τό παράδειγμα τῆς μετανοίας καί τῆς ὀρθῆς ἐν συντριβῇ καρδίας προσευχῆς, ἐνσαρκωμένο στόν ἄσωτο τῆς παραβολῆς, προβάλλει καί πάλι ἡ Ἐκκλησία πρός μίμησιν καί καλεῖ τά ἄσωτα παιδιά τοῦ Πατέρα, ὅλους μας, νά γυρίσωμε στήν ἀγκαλιά τοῦ Πατέρα ζητῶντας συγγνώμην γιά νά λάβωμε ἄφεσι, ὅπως ἐκεῖνος.

«Ἄσωτος εἴ τις, ὡς ἐγώ, θαρρῶν ἴθι,
θείου γάρ οἴκτου πᾶσιν ἤνοικται θύρα».

Ἑρμηνευτική ἀπόδοση

«Ὅποιος εἶναι ἄσωτος, ὅπως ἐγώ,
ἄς ἔλθῃ μέ θάρρος, γιατί
ἡ θύρα τῆς θείας εὐσπλαγχνίας
ἔχει ἀνοίξει γιά ὅλους.»

Τήν θερμή ἐξομολόγησι τοῦ ἀσώτου υἱοῦ θέτει στό στόμα τοῦ πιστοῦ ὁ ποιητής τοῦ Δοξαστικοῦ τῶν Αἴνων:

Τό τροπάριο εἶναι ἰδιόμελο τοῦ πλ. β’ ἤχου:

«Πάτερ ἀγαθέ,
ἐμακρύνθην ἀπό σοῦ, μή ἐγκαταλείπῃς με
μηδέ ἀχρεῖον δείξῃς τῆς βασιλείας σου.
Ὁ ἐχθρός ὁ παμπόνηρος ἐγύμνωσέ με
καί ἦρε μου τόν πλοῦτον.
Τῆς ψυχῆς τά χαρίσματα ἀσώτως διεσκόρπισα.
Ἀναστάς οὖν ἐπιστρέψας πρός σέ ἐκβοῶ·
Ποίησόν με ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου,
ὁ δι᾽ ἐμέ ἐν σταυρῷ τάς ἀχράντους σου χεῖρας ἁπλώσας,
ἵνα τοῦ δεινοῦ θηρός ἀφαρπάσῃς με
καί τήν πρώτην καταστολήν ἐπενδύσῃς με,
ὡς μόνος πολυέλεος».

                            Ἑρμηνευτική ἀπόδοση

«Ἀγαθέ Πατέρα, ἀπομακρύνθηκα ἀπό κοντά Σου·μή μέ ἐγκαταλείψῃς καί μή μέ δείξῃς ἄχρηστο γιά τήν βασιλεία Σου. Ὁ παμπόνηρος ἐχθρός μέ ξεγύμνωσε, μοῦ ἀφῄρεσε τόν πλοῦτο. Τά χαρίσματα τῆς ψυχῆς μου τά διεσκόρπισα ἀσώτως. Γι᾽ αὐτό σηκώνομαι καί ἐπιστρέφω σ᾽ Ἔσένα καί Σοῦ φωνάζω· Σύ πού εἶσαι τόσο σπλαγχνικός, ὥστε γιά μένα ἅπλωσες τά χέρια Σου στόν Σταυρό γιά νά μέ λυτρώσῃς ἀπό τό φοβερό θηρίο, τόν διάβολο, καί γιά νά μέ στολίσῃς μέ τήν παλαιά μου λαμπρή στολή, δέξου με ἄν ὄχι σάν παιδί σου, τοὐλάχιστον σάν ὑπηρέτη Σου».

Ἡ προτροπή πρός μετάνοιαν γίνεται πιό ἔντονος στήν τρίτη καί τελευταία προπαρασκευαστική Κυριακή, τήν Κυριακή τῆς Ἀποκρέω. Ὡς μέσο προτροπῆς πρός μετάνοιαν γιά τήν ἀφύπνησι καί τῶν πιό ραθύμων ψυχῶν χρησιμοποιεῖται τώρα τό αἴσθημα τοῦ φόβου. Φόβου πρό τῆς δικαίας κρίσεως τοῦ Θεοῦ κατά τήν «φοβεράν καί ἀδέκαστον παρουσίαν» τοῦ Χριστοῦ.

Τήν τρομερά σκηνή περιγράφει τό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα καί ἡ ὅλη ὑμνογραφία τῆς ἡμέρας. Ὅπως δέ ὀρθῶς παρατηρεῖ ὁ Νικηφόρος Ξανθόπουλος στό Συναξάριο: «Ταύτην οἱ θειότατοι Πατέρες μετά τάς δύο παραβολάς ἔθεντο, ὡς ἄν μή τις τήν ἐν ἐκείναις τοῦ Θεοῦ φιλανθρωπίαν μανθάνων, ἀμελῶς διάγῃ λέγων· Φιλάνθρωπός ἐστιν ὁ Θεός, καί ὅταν τῆς ἁμαρτίας ἀναχωρήσω, ἑτοίμως ἔχω τό πᾶν ἀνύσαι. Ταύτην τήν φοβεράν ἡμέραν ἐνταῦθα κατέταξαν, ἵνα διά τοῦ θανάτου καί τῆς προσδοκίας τῶν ἐσομένων δεινῶν, φοβήσαντες τούς ἀμελῶς διακειμένους, πρός ἀρετήν ἐπαναγάγωσι, μή θαρροῦντας εἰς τό φιλάνθρωπον μόνον, ἀλλ᾽ ἀφορᾶν, ὅτι καί δίκαιός ἐστι κριτής καί ἀποδίδωσιν ἑκάστῳ κατά τά ἔργα αὐτοῦ».
Ἀπό τά πιό χαρακτηριστικά τροπάρια τῆς ἡμέρας εἶναι τά στιχηρά προσόμοια τοῦ ἑσπερινοῦ τοῦ πλ. β’ ἤχου κατά τό «Ὅλην ἀποθέμενοι»:

«Ὅταν μέλλῃς ἔρχεσθαι κρίσιν δικαίαν ποιῆσαι,
Κριτά δικαιότατε, ἐπί θρόνου δόξης σου καθεζόμενος,
ποταμός πύρινος πρό τοῦ σοῦ βήματος καταπλήττων ἕλκει
ἅπαντας,
παρισταμένων Σοι τῶν ἐπουρανίων δυνάμεων, ἀνθρώπων
κρινομένων τε
φόβῳ καθ᾽ ἅ ἕκαστος ἔπραξε·τότε ἡμῶν φεῖσαικαί μοίρας
καταξίωσον, Χριστέ,
τῶν σωζομένων, ὡς εὔσπλαγχνος, πίστει δυσωποῦμέν σε».
«Βίβλοι ἀνοιγήσονται, φανερωθήσονται πράξεις
ἀνθρώπων ἐπίπροσθεν τοῦ ἀστέκτου βήματος·
διηχήσει δέ ἡ κοιλάς ἅπασα φοβερῷ βρύγματι
τοῦ κλαυθμῶνος πάντας βλέπουσα τούς ἁμαρτήσαντας
ταῖς αἰωνιζούσαις κολάσεσιτῇ κρίσει τῇ δικαίᾳ σου
παραπεμπομένους καί ἄπρακτα κλαίοντας, οἰκτίρμον·διό σε
δυσωποῦμεν, ἀγαθέ· Φεῖσαι ἡμῶν τῶν ὑμνούντων σε, μόνε
πολυέλεε».
 

«Ἠχήσουσι σάλπιγγες καί κενωθήσονται τάφοι
καί ἐξαναστήσεται τῶν ἀνθρώπων τρέμουσα φύσις ἅπασα·
οἱ καλά πράξαντες ἐν χαρᾷ χαίρουσι, προσδοκῶντες μισθόν
λήψεσθαι·
οἱ ἁμαρτήσαντεςτρέμουσι δεινῶς ὀλολύζοντες, εἰς κόλασιν
πεμπόμενοι
καί τῶν ἐκλεκτῶν χωριζόμενοι.
Κύριε τῆς δόξης, οἰκτείρησον ἡμᾶς ὡς ἀγαθός
καί τῆς μερίδος ἀξίωσον τῶν ἠγαπηκότων σε».
 

«Κλαίω καί ὀδύρομαι ὅταν εἰς αἴσθησιν ἔλθω
τό πῦρ τό αἰώνιον, σκότος τό ἐξώτερον
καί τόν τάρταρον, τόν δεινόν σκώληκα,
τόν βρυγμόν αὖθίς τε τῶν ὀδόντων καί τήν ἄπαυστον
ὀδύνην μέλλουσαν ἔσεσθαι τοῖς ἄμετρα πταίσασι
καί σέ τόν ὑπεράγαθον γνώμῃ πονηρᾷ παροργίσασιν·
ὧν εἷς τε καί πρῶτος ὑπάρχω ὁ ταλαίπωρος ἐγώ,
ἀλλά, κριτά, τῷ ἐλέει σου σῶσόν με, ὡς εὔσπλαγχνος».

Ὅπως οἱ βυζαντινοί ζωγράφοι στόν Νάρθηκα τῶν Ναῶν γύρω ἀπό τήν βασιλική πύλη ζωγράφιζαν τήν σκηνή τῆς δευτέρας παρουσίας, ἔτσι καί οἱ ὑμνογράφοι στό πρόπυλο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς μ᾽ ὅλα τά ζωηρά χρώματα τοῦ ποιητικοῦ των χρωστῆρος ζωγραφίζουν τήν φοβερά κρίσι. Ἡ πύλη σέ λίγο θά ἀνοίξῃ. Ποιός πιστός δέν θά θελήσῃ νά εἰσέλθῃ «εἰς τήν χαράν τοῦ Κυρίου του;»

 

Ἀπό τό βιβλίο:

 ΛΟΓΙΚΗ ΛΑΤΡΕΙΑ

Ἐκδ. Ἀποστολικῆς Διακονίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος 

ARCH. ΑΝΤΗΟΝΥ ΒLΟΟΜ

Σήμερα, ὁδεύοντας πρός τή Μεγάλη Τεσσαρακοστή, φθάνουμε στό τελικό στάδιο· ἐρχόμαστε ἀντιμέτωποι μέ τήν Κρίση. ῎Αν τῆς δώσουμε τήν πρέπουσα προσοχή, τήν ἑπόμενη ἑβδομάδα, ὁ πνευματικός μας προορισμός θά εἶναι στό χέρι μας· ἡ ἑπόμενη Κυριακή εἶναι ἡ μέρα τῆς συγχώρησης.
῾Ο σύνδεσμος ἀνάμεσα στίς δύο αὐτές μέρες εἶναι πάρα πολύ προφανής. ῎Αν μπορούσαμε νά συνειδητοποιήσουμε ὅτι ὅλοι μας καί κάθε ἕνας ἀπό μᾶς στεκόμαστε μπροστά στήν κρίση τοῦ Θεοῦ καί στήν κρίση τῶν ἀνθρώπων, ἄν μπορούσαμε νά θυμηθοῦμε καί νά ἀντιληφθοῦμε βαθιά καί ὁλόψυχα, μέ φιλότιμο καί εὐσυνειδησία ὅτι εἴμαστε ὅλοι χρεωμένοι ὁ ἕνας στόν ἄλλον, ὑπεύθυνοι μεταξύ μας γιά κάποιους ἀπό τούς πόνους καί τά βάρη τῆς ζωῆς, τότε θά μᾶς ἦταν εὔκολο, ὄχι μόνο νά συγχωρήσουμε ὅταν μᾶς ζητηθεῖ, ἀλλά καί, ὡς ἀνταπόκριση στό αἴτημα αὐτό, νά ζητήσουμε κι ἐμεῖς συγνώμη.
Δέν εἶναι μόνο μ’ αὐτά πού κάνουμε, δέν εἶναι μόνο μ’ αὐτά πού παραλείπουμε, ἀλλά εἶναι ὅτι κατά ἕνα τρόπο ἐκπληκτικό ἀγνοοῦμε τήν εὐθύνη πού φέρουμε ἀπέναντι τῶν ἄλλων· ἀγνοοῦμε αὐτό πού θά μπορούσαμε νά εἴμαστε γι’ αὐτούς, αὐτό πού θά μπορούσαμε νά κάνουμε γι’ αὐτούς… ῎Οχι, δέν ἐκπληρώνουμε τήν ἀνθρώπινη κλήση μας. Θά μπορούσαμε καί θά ἔπρεπε νά εἴμαστε, σέ ὅλα τά ἐπίπεδα καί γιά κάθε ἄνθρωπο, ἀλλά καί πέρα ἀπ’ τούς ἀνθρώπους, γιά ὅλο τόν κόσμο, μιά εὐλογία καί μιά ἀποκάλυψη· νά εἴμαστε μιά ἀποκάλυψη ἐκείνης τῆς μεγάλης καί τόσο ὑψηλῆς Πραγματικότητας, ὥστε οἱ ἄνθρωποι γύρω μας (κι ἐμεῖς οἱ ἴδιοι πρῶτοι) νά μποροῦν νά συνειδητοποιήσουν ὅτι εἴμαστε στή ζυγαριά τοῦ ῎Ιδιου τοῦ Θεοῦ, ὅτι ἡ κλήση μας δέν εἶναι νά εἴμαστε ἁπλῶς ἠθικά καλοί, ἀλλά νά εἴμαστε μεγάλοι ὅπως Αὐτός. ῞Ενας Γερμανός μυστικός θεολόγος ἔγραφε σ’ ἕνα ἀπό τά ποιήματά του, «Εἶμαι μεγάλος ὅσο ὁ Θεός, ὁ Θεός εἶναι τόσο μικρός, ὅσο κι ἐγώ».

῎Αν μπορούσαμε νά μήν τό ξεχνᾶμε αὐτό! ᾿Επειδή ἡ κρίση δέν εἶναι μόνο μιά στιγμή κατά τήν ὁποία ἀντιμετωπίζουμε τόν κίνδυνο νά καταδικαστοῦμε· στήν ἴδια τήν ἔννοια τῆς κρίσης ὑπάρχει κάτι μεγάλο, κάτι πού ἐμπνέει. Δέν θά κριθοῦμε σύμφωνα μέ τά ἀνθρώπινα πρότυπα συμπεριφορᾶς καί κοσμιότητας, ἀλλά σύμφωνα μέ πρότυπα πέραν τῆς συνηθισμένης ἀνθρώπινης ζωῆς. Θά κριθοῦμε στή ζυγαριά τοῦ Θεοῦ καί ἡ ζυγαριά τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ ἀγάπη· ὄχι ἡ ἀγάπη πού νιώσαμε, ὄχι ἡ συναισθηματική ἀγάπη, ἀλλά ἡ ἀγάπη πού ζήσαμε καί ἐκπληρώσαμε, ἡ βιωμένη ἀγάπη. Τό γεγονός ὅτι πρόκειται νά κριθοῦμε, ὅτι ὄντως κρινόμαστε κάθε στιγμή, πέρα ἀπ’ τή μετριότητα καί μικρότητά μας πρέπει, θά ἔπρεπε, νά μᾶς ἀποκαλύπτει τό ἐν δυνάμει μεγαλεῖο μας. Καί ὑπό τούς ὅρους ἀκριβῶς αὐτούς μποροῦμε νά ἐξετάσουμε τήν παραβολή τῶν ἀμνῶν καί τῶν ἐριφίων. Συνέχεια →

 Παύλου Κυμίση

Καθηγητοῦ Ψυχιατρικῆς

Ἔγραφε ὁ μεγάλος Ρῶσος ὀρθόδοξος θεολόγος π.Γεώργιος Φλωρόφσκυ, ὅτι στήν ἐποχή μας ὑπάρχει “πείνα θεολογίας“, τόσο μεταξύ τῶν κληρικῶν, ὅσο καί μεταξύ τῶν λαϊκῶν. Αὐτή τήν πείνα ἔρχεται νά ἱκανοποιήσει αὐτό τό Συνέδριο…

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ὑποστηρίζοντας τούς ἡσυχαστές καί ἑρμηνεύοντας τήν Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας ἀπέκρουσε τόν φιλόσοφο Βαρλαάμ, πού ἦταν δεμένος στό ἅρμα τοῦ δυτικοῦ ἀνθρωποκεντρικοῦ οὑμανισμοῦ. Ἐπηρεασμένος ἀπό τή φιλοσοφία τῆς Δύσης, πού εἶχε ἔντονα χρωματισθεῖ ἀπό τήν Πλατωνική σκέψη, προσπαθοῦσε νά γελοιοποιήσει τούς ἡσυχαστές, ἰσχυριζόμενος ὅτι οἱ ἐμπειρίες τους ἦταν ἀποτέλεσμα φαντασιώσεων ἤ ἁπλές ἐκδηλώσεις φυσικῶν κτιστῶν φαινομένων. Θά πρέπει νά ἐπισημάνουμε ὅτι ὁ Βαρλααμισμός ἀποτελεῖ καί ἕνα σύγχρονο φαινόμενο, γι᾿ αὐτό καί ἡ παρουσίαση τοῦ ἔργου τοῦ ἁγίου Γρηγορίου σήμερα εἶναι ἐπίκαιρη, χρήσιμη καί καθοδηγητική.

Στήν ἐποχή μας γίνεται μιά ἔντονη προσπάθεια γιά διάλογο καί συνεργασία μεταξύ τῆς Θρησκείας καί τῆς ἐπιστήμης τῆς Ψυχολογίας. Ἡ σκέψη καί τό ἔργο τοῦ ἁγίου Γρηγορίου μποροῦν νά γίνουν ὁδηγοί, ἔτσι ὥστε ἕνας τέτοιος διάλογος νά μή δημιουργήσει περισσότερη σύγχυση, παρανοήσεις καί προβλήματα. Σ᾿ αὐτόν τό διάλογο χρειάζεται νά καθοριστοῦν σαφῶς τά ὅρια μεταξύ τῆς λογικῆς, τῆς ἐπιστημονικῆς γνώσης καί ἀπόδειξης, τῶν φυσικῶν φαινομένων, καί τῶν μεταφυσικῶν ἐμπειριῶν καί ἀποκαλύψεων. Ἡ ἐπιστήμη μελετᾶ φαινόμενα πού ἐλέγχονται ἀπό φυσικούς νόμους. Οἱ ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ, τά θαύματα, οἱ ἀποκαλύψεις παριστοῦν ὑπερβάσεις τῶν φυσικῶν νόμων.

Στό Δυτικό κόσμο ἡ ἔννοια τῆς θρησκείας ἔχει καταντήσει μιά ἁπλή ἐπιλογή ἤ προτίμηση. Εἶναι κάτι ἀνάλογο μέ τήν ἐπίσκεψη στήν ὑπεραγορά (Super Market), ὅπου διαλέγεις ὅ,τι προτιμᾶς. Σέ μιά τελευταία σύναξη στήν Κωνσταντινούπολη ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος τόνισε ὅτι ὁ Δυτικός Σχολαστικισμός ἔχει ἐλαττώσει τίς θεϊκές ἀλήθειες σέ ἔννοιες. Ἔτσι ὁ Θεός γίνεται ἀντιληπτός σάν ἰδέα ἤ ἔννοια. Ἀλλά μέ αὐτήν τήν προσέγγιση ἡ Δύση χάνει τή δυνατότητά της γιά τή συμμετοχή στίς ἄκτιστες ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι βλέπουμε στή Δύση νά γίνεται λόγος γιά μεταφυσικές ἐμπειρίες διαφόρων θρησκειῶν, πού συνδέονται μέ παραισθήσεις, ὑπνωτικά φαινόμενα ἤ φαντασιώσεις. Συνέχεια →

 

Βλαντιμίρ Λόσσκυ

Δέν ἔχω τὴν πρόθεση νὰ κάνω μιὰ ἔκθεση πάνω στὴν ἔννοια τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου ποὺ εἶχαν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἢ μερικοὶ ἄλλοι χριστιανοὶ θεολόγοι. Ἀκόμα καὶ ἂν θέλαμε νὰ τὴν κάνουμε, θὰ ἔπρεπε νὰ διερωτηθοῦμε προηγουμένως κατὰ πόσο ἡ ἐπιθυμία μας, νὰ βροῦμε μιὰ διδασκαλία γιὰ τὸ ἀνθρώπινο πρόσωπο στοὺς Πατέρες τῶν πρώτων αἰώνων, εἶναι θεμιτή. Δὲ θὰ ἦταν τοῦτο ἄραγε σὰ νὰ θέλαμε νὰ τοὺς ἀποδώσουμε συλλήψεις ποὺ ἴσως ἔμειναν ξένες πρὸς αὐτοὺς καὶ ποὺ ἐν τούτοις θὰ τοὺς ἀποδίδαμε, χωρὶς ν’ ἀντιλαμβανόμαστε ὡς ποιὸ σημεῖο, μὲ τὸ τρόπο μας ποὺ συλλαμβάνουμε τὸ ἀνθρώπινο πρόσωπο, ἐξαρτόμαστε ἀπὸ μιὰ πολυσύνθετη φιλοσοφικὴ παράδοση, ἀπὸ μιὰ σκέψη ποὺ ἀκολούθησε πολὺ διαφορετικοὺς δρόμους ἀπὸ κεῖνον ποὺ θὰ δικαιοῦνταν νὰ ἐπικαλεσθῆ τὴν καθαρὴ θεολογικὴ παράδοση; Γιὰ ν’ ἀποφύγουμε αὐτὸ τὸ εἶδος τῆς ἀσυνείδητης σύγχυσης, γιὰ νὰ μὴ πλανηθοῦμε μὲ συνειδητοὺς ἀναχρονισμοὺς βάζοντας ἕνα Μπεργκσὸν μέσα στὸν ἅγιο Γρηγόριο Νύσσης ἢ ἕνα Χέγκελ μέσα στὸν ἅγιο Μάξιμο τὸν Ὁμολογητή, θὰ ἀπόσχουμε γιὰ τὴν ὥρα ἀπὸ κάθε προσπάθεια νὰ ξαναβροῦμε διὰ μέσου τῶν κειμένων τὶς γραμμὲς μιᾶς διδασκαλίας (ἢ διδασκαλιῶν) ποὺ ἀναπτύχθηκε γιὰ τὸ ἀνθρώπινο πρόσωπο, ἔτσι ὅπως ἴσως μποροῦν νὰ ἔχουν παρουσιασθῆ κατὰ τὴ διάρκεια τῆς ἱστορίας τῆς χριστιανικῆς θεολογίας.

Προσωπικά, πρέπει νὰ ὁμολογήσω ὅτι, μέχρι σήμερα, δὲν συνάντησα αὐτὸ ποὺ θὰ μποροῦσε κανεὶς νὰ ὀνομάση ἐπεξεργασμένη διδασκαλία γιὰ τὸ ἀνθρώπινο πρόσωπο, μέσα στὴ πατερικὴ θεολογία, πλάι σὲ σαφέστατες διδασκαλίες πάνω στὰ θεῖα πρόσωπα ἢ τὶς θεῖες ὑποστάσεις. Ὑπάρχει ὅμως μιὰ χριστιανικὴ ἀνθρωπολογία ἐξ ἴσου ἀσφαλῶς στοὺς Πατέρες τῶν πρώτων ὀκτὼ αἰώνων, ὅπως ἀργότερα στὸ Βυζάντιο ἢ στὴ Δύση, καὶ εἶναι περιττὸ νὰ λέη κανεὶς ὅτι αὐτὲς οἱ διδασκαλίες τοῦ ἀνθρώπου εἶναι σαφῶς περσοναλιστικές. Δὲν θὰ μποροῦσε νὰ συμβαίνη διαφορετικὰ γιὰ μιὰ θεολογικὴ σκέψη θεμελιωμένη πάνω στὴν ἀποκάλυψη ἑνὸς ζῶντος καὶ προσωπικοῦ Θεοῦ, ποὺ δημιούργησε τὸν ἄνθρωπο «κατ’ εἰκόνα καὶ ὁμοίωσιν». Συνέχεια →

«Prayers by the Lake» By Bishop Nikolai Velimirovich
Μετάφραση Ε. Γ.
Οἱ ἄνθρωποι δέν μποροῦν νά μοῦ κάνουν κακό ὅταν ἐγώ δέν ἔχω ἐσωτερικές πληγές.
Κάποτε βρέθηκα σέ δύο σπηλιές. Ἡ μιά εἶχε πολύ δυνατή ἠχώ. Στήν ἄλλη ἡ φωνή δέν ἀντηχοῦσε καθόλου. Πολλά περίεργα παιδιά ἔμπαιναν στήν πρώτη καί συναγωνίζονταν ποιό θά βγάλει δυνατότερες κραυγές γιά ν᾽ ἀπολαύσουν τόν ἰσχυρό ἀντίλαλο. Ἀπό τήν ἄλλη σπηλιά ὅμως οἱ ἐπισκέπτες ἔβγαιναν ἀμέσως γιατί δέν ὑπῆρχε ἀντίλαλος. Συνέχεια →

Ἕνας συνάδελφός σου σού ἐπαναλαμβάνει συνεχῶς: “ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΘΕΟΣ!” Καί αἰσθάνεσαι σά νά σέ χτυπᾶ μέ μαστίγιο.
Κι ἐσύ ἀγωνιᾶς γιά τήν ψυχή του καί τή ζωή του. Καί καλά σκέφτεσαι.
Ἄν δέν ὑπάρχει ὁ Ζῶν κι ὁ Παντοδύναμος Θεός κι ἄν δέν εἶναι ἰσχυρότερος ἀπό τό θάνατο, τότε ὁ θάνατος εἶναι ὁ μοναδικός κυρίαρχος.
Καί ἡ κάθε ζωντανή ὕπαρξη δέν εἶναι παρά ἕνα κλωτσοσκούφι τοῦ θανάτου. Ἕνα ποντικάκι στό στόμα τῆς γάτας.
Μία φορά, ἀντικρούοντας τόν, τοῦ εἶπες: “Ὁ Θεός ὑπάρχει. Γιά σένα δέν ὑπάρχει”. Καί δέν ἔσφαλες. Γιατί ἐκεῖνοι πού ἀποκόπτονται ἀπό τόν Αἰώνιο καί Ζωοδότη Κύριο ἐδῶ στήν γῆ, ἀποκόπτονται ἀπό τή ζωή τήν πραγματική. Καί ἔτσι οὔτε ἐδῶ, οὔτε στήν ἄλλη ζωή θά γευθοῦν τό μεγαλεῖο του Θεοῦ καί τῆς πλάσης Του. Καί καλύτερα νά μήν εἴχαμε γεννηθεῖ, παρά νά εἴμαστε ἀποκομμένοι ἀπό τόν Θεό. Συνέχεια →

Λόγος κατά τῶν μαγικῶν εἰδῶν. (Μαγεία, Μαντεία, Γοητεία, Φαρμακεία, Οἰωνοσκοπία, Ἀστρολογία, Φυλαχτά, Κλήδονες).

῾Οσίου Νικοδήμου τοῦ ῾Αγιορείτου

Προοίμιο

Ταιριάζει σέ ὅσα θά πῶ παρακάτω, νά δανεισθῶ τό θρηνητικό ἐκεῖνο ρητό τοῦ προφήτη ῾Ιερεμία καί νά φωνάξω κι ἐγώ μέ ὀδύνη : “Ποιός θά βάλει στά μάτια μου πηγή δακρύων, γιά νά κλάψουν πικρά τό λαό τῶν Χριστιανῶν μέρα καί νύχτα;” Γιατί ποιός μπορεῖ, ἀλήθεια, νά μήν τόν κλάψει, ὅταν σκεφθεῖ πώς, ἐνῶ ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ νίκησε μέ τό σταυρικό Του θάνατο ὅλους τούς δαίμονες, οἱ Χριστιανοί τούς ἀναδεικνύουν πάλι νικητές καί τροπαιούχους μέ τίς διάφορες μαγεῖες τους; Καί ποιός μπορεῖ νά μή χύσει πικρά δάκρυα, ὅταν συλλογισθεῖ πώς, ἐνῶ ὁ Κύριός μας ᾿Ιησοῦς Χριστός ἀπάλλαξε ἀπό τήν τυραννία τοῦ διαβόλου τόν κόσμο καί τούς Χριστιανούς, αὐτοί, μέ τή μαγεία, τόν ξαναφέρνουν στόν κόσμο καί τόν ξανακάνουν τύραννό τους;

Εἶναι ἤ δέν εἶναι, λοιπόν, γιά κλάματα ἡ τωρινή κατάσταση τῶν Χριστιανῶν, ἀφοῦ, μέ τά μαγικά καμώματα καί σατανικά τεχνάσματά τους, ἀναβιώνουν στήν οὐσία τή λατρεία τῶν δαιμόνων; Ἐνῶ δηλαδή φανερά λατρεύουν τόν ἀληθινό Θεό, κρυφά τόν ἀρνοῦνται καί λατρεύουν τόν διάβολο. Τό μεγαλύτερο μάλιστα κακό εἶναι τοῦτο : Μολονότι χρησιμοποιοῦν ἕνα σωρό μαγικά, οὔτε πού καταλαβαίνουν πώς ἀρνοῦνται ἔτσι τόν Θεό, καταφρονοῦν τόν Χριστό καί ἀγκαλιάζουν τόν διάβολο. Τί μεγάλη πλάνη! Κρυφή καί ἀπατηλή, ψυχώλεθρη καί θανατηφόρα!

Γί αὐτό, λοιπόν, ἀποφάσισα νά ἐλέγξω τήν πλάνη καί ν’ ἀποδείξω ὅτι οἱ Χριστιανοί οὔτε μάγοι πρέπει νά γίνονται οὔτε κανένα εἶδος μαγείας νά χρησιμοποιοῦν.

Τά εἴδη τῆς μαγείας εἶναι πολλά.

Ἀφοῦ ὁ διάβολος χωρίστηκε ἀπό τόν ἕνα Θεό, ἔπεσε στά πολλά κι ἔγινε “ποικίλος καί πολυμέριστος”. Ἔτσι καί τά εἴδη τῆς κακίας καί τῶν μαγικῶν, πού ἐπινόησε καί ἔσπειρε στούς ταλαίπωρους ἀνθρώπους, εἶναι ποικίλα, σχεδόν ἀναρίθμητα.

 

Καί νά τά βασικότερα εἴδη:

1. 1. Ἡ καθαυτό μαγεία. Εἶναι, θά λέγαμε, μιά τέχνη, μέ τήν ὁποία καλοῦνται οἱ δαίμονες καί ἐρωτοῦνται καί ἀπαντοῦν, φανερώνοντας ἄλλοτε κρυμμένους θησαυρούς, ἄλλοτε ἑρμηνεῖες ὀνείρων καί ἄλλοτε ἄλλα ἀπόκρυφα. Ὅσοι ἀσκοῦν αὐτή τήν “τέχνη” ὀνομάζονται μάγοι, καί ἰσχυρίζονται ὅτι ὑπάρχουν τρεῖς τάξεις δαιμόνων· οἱ ἐναέριοι, πού τούς θεωροῦν ἀγαθοποιούς· οἱ ἐπίγειοι, πού τούς θεωροῦν καί καλούς καί κακούς· καί οἱ κάτω ἀπό τή γῆ, πού τούς χαρακτηρίζουν ὡς κακοποιούς. Στήν πραγματικότητα, βέβαια, ὅλοι οἱ δαίμονες εἶναι κακοί καί κακοποιοί, ποτέ ἀγαθοποιοί.
2. Ἡ μαντεία. Ἀσκεῖται ἀπό τούς μάντεις. Αυτοί ὑπηρετοῦν τούς δαίμονες, χρησιμοποιώντας τήν παλάμη τοῦ χεριοῦ τους ἤ κάποιες θυσίες ἤ ἀπατηλά ἔμπλαστρα ἤ ἄλλα παρόμοια μέσα. Οἱ μάντεις λένε ὅτι μποροῦν νά γνωρίσουν τό μέλλον.
3. Ἡ γοητεία. Ἀσκεῖται ἀπό τούς γόητες. Ὀνομάζονται ἔτσι ἀπό τούς “γόους” (θρήνους), πού κάνουν στά μνήματα, ὄταν ἐπικαλουνται τούς δαίμονες καί τούς ζητοῦν νά βλάψουν ἕναν ἄνθρωπο – νά τόν παραλύσουν, νά τόν τυφλώσουν, νά τόν ἀρρωστήσουν γενικά. Αὐτοί, ἐπίσης, καμώνονται πώς βγάζουν καί νεκρούς ἀπό τόν Ἅδη! Στούς γόητες ἀνήκουν κι ἐκεῖνοι πού “βλέπουν” διάφορα φαντάσματα στούς τάφους καί ἀνοίγοντάς τους, καῖνε δῆθεν τούς βρυκόλακες! Μία κατηγορία αὐτῶν τῶν ἀνθρώπων, πού λέγονται γητευτές, μαζί μέ τίς ἐπικλήσεις τῶν δαιμόνων ἀνακατεύουν ψαλμούς τοῦ Δαβίδ καί ὀνόματα ἁγίων, τοῦ Χριστοῦ, τῆς Θεοτόκου.
4. Ἡ φαρμακεία. Οἱ φαρμακοί κατασκευάζουν κάποια “φαρμακερά” ποτά εἴτε γιά νά θανατώσουν κάποιον εἴτε γιά νά σκοτίσουν τό νοῦ του εἴτε γιά νά τόν ἑλκύσουν σέ σαρκικό ἔρωτα. Αὐτά, κατεξοχήν, χρησιμοποιοῦν οἱ γυναῖκες γιά νά “πλανέψουν” καί νά τραβήξουν τούς ἄνδρες πού θέλουν.
5. Ἡ οἰωνοσκοπία. Οἱ οἰωνοσκόποι προλέγουν δῆθεν τά μέλλοντα ἀπό τόν τρόπο πού πετοῦν τά πουλιά, ἀπό τίς φωνές τῶν ζώων κ.λπ. Τέτοιοι, οὐσιαστικά, εἶναι καί οἱ προληπτικοί : Αὐτοί προσέχουν ποιούς θά συναντήσουν, ὅταν μάλιστα πρόκειται νά ταξιδέψουν ἤ νά ψαρέψουν ἤ, τέλος πάντων, νά κάνουν κάποια ἐργασία. Ἐπίσης πιστεύουν στή μοίρα, στήν τύχη (τό “ριζικό”, τό “γούρι”), σέ οἰωνούς, σέ ποδαρικά καί ὄνειρα. Θεωροῦν ἄλλες ἡμέρες καλές καί ἄλλες κακές, ὅπως λ.χ. τίς Τρίτες, καί φοβοῦνται ν’ ἀρχίσουν ὁτιδήποτε τίς “κακές” ἡμέρες.Τό ‘χοῦν “γρουσουζιά” νά δώσουν στούς γείτονες φῶς καί φωτιά. Προσκυνοῦν τό νέο φεγγάρι. Πιστεύουν σέ νεράιδες καί καλλικάντζαρους. Περιεργάζονται τίς φυσικές ἀντιδράσεις τοῦ σώματός τους καί λένε ὅτι τό τάδε θά τούς συμβεῖ, ἐπειδή λ.χ. τούς τρώει τό χέρι τους ἤ παίζει τό μάτι τους ἤ βουίζει τ’ αὐτί τους κ.ο.κ. Όταν θεμελιώνουν σπίτι ἤ ἀρχίζουν τή ναυπήγηση πλοίου, σφάζουν στά θεμέλια ἤ στήν καρίνα ἕναν πετεινό ἤ πρόβατο ἤ ἄλλο ζῶο, προσφέροντας ἔτσι θυσία στόν διάβολο.
6. Ἡ ἀστρολογία. ΟἹ ἀστρολόγοι λένε ὅτι οἱ κατά προαίρεση ἐνέργειες τῶν ἀνθρώπων ὁρίζονται ἀπό τήν κίνηση τῶν ἄστρων. Στ’ ἀστέρια ἀποδίδουν τίς ὁρμές τῆς ψυχῆς καί στούς σχηματισμούς τους τά διάφορα γεγονότα τῆς ζωῆς. Ἀπ’ αὐτά, καί μέ τή συνέργεια τῶν δαιμόνων, μαντεύουν δῆθεν τό μέλλον, ἀντιμετωπίζοντας ἔτσι τ’ ἀστέρια σάν ἰδιότυπους “θεούς”.
7. Τά φυλαχτά. Τά χρησιμοποιοῦν οἱ φυλαχτάρηδες, τυλίγοντας σ’ αὐτά μεταξωτή κλωστή καί γράφοντας ὀνόματα δαιμονικά. Πολλοί τά κρεμᾶνε ἀπό τνό λαιμό ἤ τό χέρι τους γιά νά τούς φυλᾶνε ἀπό τό κακό. Ὅμοιοι μ’ αὐτούς εἶναι κι ἐκεῖνοι πού φτύνουν στόν κόρφο τους, γιά νά ἐμποδίσουν τάχα μέ τό φτύσιμο τή βασκανία.
8. Οἱ κλήδονες. Μέ τούς κλήδονες προσπαθουν νά “μαντέψουν” δῆθεν τό μέλλον καί τό “ριζικό” κάθε ἀνθρώπου μέ διάφορους λόγους, κλήσεις καί ἄλλα παρόμοια. Κλήδονες γίνονται μέχρι σήμερα σέ πολλούς τόπους, καί μάλιστα στά νησιά, στό Γενέσιο τοῦ Τιμίου Προδρόμου (24 Ἰουνίου). Συνήθως συνδυάζονται καί μέ φωτιές, πού τίς ἀνάβουν οἱ ἄνθρωποι μπροστά στά μαγαζιά τους καί τίς περνᾶνε ἀπό πάνω.

Αὐτά εἶναι τά κυριότερα εἴδη τῆς μαγείας. Ὑπάρχουν καί ἄλλα πολλά. Τά περισσότερα ἀναφέρονται στήν Ἁγία Γραφή καί σέ κανόνες ἱερῶν Συνόδων, (κυρίως τῆς ΣΤ΄Οἰκουμενικῆς).

Γιατί ὁ Θεός ἀπαγορεύει τά μαγικά;

Καιρός εἶναι τώρα νά ποῦμε, πώς εἶναι ἐντελῶς ἀπαράδεκτο νά γίνονται ἀπό τούς Χριστιανούς ὅλ’ αὐτά τά εἴδη τῶν μαγικῶν. Γιατί ἄν αὐτά ἀπαγορεύονται στούς Ἑβραίους, πού ἦταν πνευματικά νήπιοι, πόσο μᾶλλον ἀπαγορεύονται στούς Χριστιανούς, τά τέκνα τῆς ἀλήθειας καί τῆς χάριτος τοῦ Εὐαγγελίου;

Στό Δευτερονόμιο ὁ Θεός πρόσταζε τούς Ἑβραίους·: “Νά μή βρεθεῖ σέ σένα (Ἰσραήλ) κανένας, πού νά μαντεύει μαντεῖες, πού νά προβλέπει τά μέλλοντα μέ φωνές (κλήδονες) καί παρατηρήσεις σημείων (οἰωνῶν)·μάγος, πού ν’ ἀσχολεῖται μέ ἐπαοιδία·ἐγγαστρίμυθος καί τερατοσκόπος, πού νά καλεῖ τούς νεκρούς” (Δευτ. 18:10).

Στό Λευϊτικό, μάλιστα, προσθέτει νά μήν πλησιάζει κανένας ἐκείνους πού κάνουν αὐτά τά πράγματα, γιά νά μή μολυνθεῖ: “Νά μήν προσκολληθεῖτε (σέ μάγους) καί μολυνθεῖτε ἀπ αὐτούς · ἐγώ εἶμαι ὁ Κύριος καί Θεός σας!” (Λευϊτ. 19:26, 31).

Ὁ Θεός ἀπαγορεύει τά μαγικά, ἐπειδή ὁδηγοῦν τόσο ἐκείνους πού τά χρησιμοποιοῦν, ὅσο καί ἐκείνους πού τά ζητοῦν, στήν προσκύνηση καί τή λατρεία τῶν δαιμόνων. Γι’ αὐτό καί ἀποτελοῦν θανάσιμη ἁμαρτία. Ἀπό τήν ἄλλη, πάλι, τά μαγικά δέν μποροῦν νά προσφέρουν καμιά ὠφέλεια.

”Οἱ μαντεῖες καί οἱ οἰωνισμοί καί τά ὄνειρα εἶναι μάταια“, λέει ἡ Γραφή (Σειράχ 34:5).

Γι’ αὐτό τόν λόγο οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι δίνουν ἐντολή στούς Χριστιανούς νά μή χρησιμοποιοῦν κανενός εἴδους μαγικά·

”οὐ μαγεύσεις, οὐ φαρμακεύσεις” (Διαταγ. 7,3)·

”φεύγετε…..ἐπαοιδᾶς,κλήδονας, μαντείας, καθαρισμούς, οἰωνισμούς, ὀρνιθοσκοπίας, νεκρομαντείας, ἐπιφωνήσεις” (δ.π. 2,62)

Σκεφθεῖτε, Χριστιανοί, πώς ὅταν λάβατε τό ἅγιο Βάπτισμα, σᾶς ρώτησε ὁ ἱερέας – ἤ μᾶλλον ὁ ἴδιος ὁ Χριστός: “Ἀποτάσση τῷ σατανᾶ καί πᾶσι τοῖς ἔργοις αὐτοῦ καί πάση τῇ λατρεία αὐτοῦ καί πάση τῇ πομπή αὐτοῦ;”. Καί ὁ καθένας ἀπό σᾶς, μέ τό στόμα τοῦ ἀναδόχου του, ἀπάντησε: “Ἀποτάσσομαι”. Ὄχι μόνο τόν σατανᾶ, ἀλλά καί ὅλα τά ἔργα του καί τή λατρεία του καί τήν πομπή του. Ἀλλά ποιά εἶναι ἡ λατρεία τοῦ σατανᾶ;

Ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων ἀπαντάει, πώς εἶναι οἱ μαντεῖες, οἱ φαρμακεῖες καί ὅλα τά ἄλλα εἴδη τῶν μαγικῶν, πού ἀπαριθμήσαμε.

Καί ποιά εἶναι ἡ πομπή του; Ὁ ἱερός Χρυσοστομος λέει, πώς εἶναι τά θέατρα, οἱ ἱπποδρομίες, οἱ κλήδονες καί κάθε ἁμαρτία.

Δέν καταλαβαίνετε λοιπόν, ἀδελφοί, πώς γιά ἐκείνη τήν ὁμολογία καί ὑπόσχεσή σας τήν ὥρα τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος, θά σᾶς ζητηθεῖ λόγος τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως; Δέν ξέρετε ὅτι πρέπει νά τηρήσετε ἀπόλυτα τή συμφωνία, πού κάνατε μέ τό Θεό; Πῶς ἀφήνετε τόν Χριστό καί πηγαίνετε στούς μάγους καί τίς μάγισσες, δηλαδή στόν ἴδιο τόν διάβολο;

Αὐτός ὁ λόγος “ἀποτάσσομαί σοι, σατανᾶ, καί πάση τῇ λατρεία σου καί πάση τῇ πομπή σου”, ἅς εἶναι πάντα στό στόμα σας καί στόν νοῦ σας, σάν χαλινάρι καί ἐμπόδιο ἀπό κάθε εἶδος μαγείας. Αὐτός ὁ λόγος θά σᾶς κάνει νά μή φοβάστε τά “κακά συναπαντήματα”(!) τῶν ἀνθρώπων, οὔτε κρωγμούς καί πετάγματα πουλιῶν καί ἄλλα παρόμοια, ὅταν βγαίνετε ἀπό τό σπίτι σας. Αὐτός ὁ λόγος, συνδυασμένος μέ τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ, θά σᾶς κάνει νά μή φοβάστε οὔτε τόν διάβολο μέ ὅλη του τή δαιμονική παράταξη. Μόνο μήν παύετε νά τόν ἐπαναλαμβάνετε παντοῦ καί πάντοτε, ὅπως συμβουλεύει ἡ χρυσόλαλη γλώσσα τοῦ ἁγίου Ἰωάννου: “Παρακαλῶ νά μένετε καθαροί ἀπό τήν ἀπάτη τῆς μαγείας, ἔχοντας σάν στήριγμα αὐτό τόν λόγο. Καί ὅπως δέν θά πηγαίνατε ποτέ στήν ἀγορά χωρίς ροῦχα ἤ παπούτσια, ἔτσι νά μήν πηγαίνετε πουθενά καί χωρίς νά λέτε, ξεκινώντας, τή φράση: “Ἀποτάσσομαί σοι, σατανᾶ, καί τῇ πομπή σου καί τῇ λατρεία σου, καί συντάσσομαί σοι, Χριστέ“. Ποτέ μή βγεῖς ἀπό τήν πόρτα τοῦ σπιτιοῦ σου χωρίς τά παραπάνω λόγια. Γιατί εἶναι τό στήριγμά σου, τό ὅπλο σου, τό ἄπαρτο κάστρο πού σέ περιτειχίζει. Παράλληλα σφραγίσου καί μέ τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ. Ἔτσι, ὄχι μόνο ἄνθρωπος, μά οὔτε κι αὐτός ὁ διάβολος δέν θά μπορέσει νά σέ βλάψει, βλέποντάς σε παντοῦ μ’ αὐτή τήν πανοπλία“. 

Γιατί οἱ Χριστιανοί ἔπεσαν στά μαγικά.

Ἡ αἰτία πού οἱ σημερινοί Χριστιανοί ἔπεσαν στά ἔργα τοῦ διαβόλου, καί μάλιστα στά μαγικά, εἶναι τό ὅτι δέν συλλογίζονται τίς ὑποσχέσεις ἐκεῖνες πού ἔδωσαν στόν Χριστό ὅταν βαπτίσθηκαν, ἀλλά τίς ξέχασαν καί τίς ἔσβησαν τελείως ἀπό τή μνήμη τους καί τήν καρδιά τους. Γι’ αὐτό καί πραγματοποιοῦνται σ’ αὐτούς τά λόγια πού εἶπε ὁ Κύριος: “Ὅταν τό ἀκάθαρτο πνεῦμα (τό δαιμόνιο) βγεῖ ἀπό τόν ἄνθρωπο, περιδιαβαίνει σέ τόπους ἄνυδρους ζητώντας ἀνάπαυση, μά δέν βρίσκει. (Γιατί ἀνάπαυση βρίσκει μόνο ὅταν κυριεύει τόν ἄνθρωπο καί τοῦ κάνει κακό). Τότε λέει: “Ἅς γυρίσω πάλι στό σπιτάκι μού (δηλαδή στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου), ἀπ’ ὅπου ἔφυγα”. Κι ὅταν ἔρθει, βρίσκει τό σπίτι ἀφύλαχτο, σκουπισμένο, στολισμένο, ἕτοιμο. (Βρίσκει δηλαδή τόν ἄνθρωπο ἀμέριμνο καί διατεθειμένο νά τόν δεχθεῖ πάλι). Τότε πηγαίνει, φέρνει κι ἄλλα ἑπτά δαιμόνια, πονηρότερα μάλιστα, μπαίνει μαζί τους στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου καί κατοικεῖ ἐκεῖ μόνιμα πιά. Ἔτσι ἡ κατάσταση τοῦ ἀνθρώπου γίνεται τελικά χειρότερη ἄπ ὅ,τι ἦταν πρίν (κι ἀπό τό Βάπτισμα!).” (Ματθ. 12:43-45).

Ὅσοι λοιπόν Χριστιανοί ἀσχολοῦνται μέ τά μαγικά, διώχνουν ἀπό τίς καρδιές τους τή θεία χάρη, τό Πνεῦμα τό Ἅγιο, καί βάζουν μέσα τους τό ἀκάθαρτο πνεῦμα, τό δαιμόνιο. Μέ τή δαιμονική ἐνέργεια τότε, κάνουν κάθε τί σατανικό καί περίεργο.

Πῶς μποροῦν, ἑπομένως, ὅσοι ἀσχολοῦνται μέ τά μαγικά, νά εἶναι ἤ νά λέγονται Χριστιανοί; Χριστιανοί καί μάγοι; Χριστιανοί καί δαιμονολάτρες; Ἀνήκουστο! Ἀδύνατο! Πῶς νά συμφωνήσουν τό φῶς μέ τό σκοτάδι, τά τέκνα τοῦ Θεοῦ μέ τά τέκνα τοῦ διαβόλου;… Μάταια λένε αὐτοί οἱ ἄνθρωποι πώς εἶναι Χριστιανοί. Μέ τά λόγια μόνο εἶναι Χριστιανοί, μά μέ τά ἔργα τούς προδότες τοῦ Χριστοῦ, ἀσεβεῖς εἰδωλολάτρες καί σατανολάτρες.

Οἱ δαίμονες δέν θεραπεύουν ἀλλά θανατώνουν. Ἀλλά τί προφασίζονται μερικοί Χριστιανοί; Ἐμεῖς, λένε, καταφεύγουμε στούς μάγους (δηλαδή στούς δαίμονες!) ἐπειδή

α) βρίσκουμε γιατρειά στίς ἀρρώστιες μας,

β) μαθαίνουμε τό μέλλον καί ἄλλα κρυφά πράγματα,

γ) φοβόμαστε τούς δαίμονες καί θέλουμε, διαμέσου τῆς μαγείας, νά τούς ἐξευμενίσουμε.

Ἀπαντοῦμε λοιπόν σ’ αὐτά:

α) Μόνο ὁ Θεός θεραπεύει ἀληθινά.

Ἀνόητε ἄνθρωπε, καταφεύγεις στούς μάγους γιά νά γιατρευτεῖς; Καί πιστεύεις, πώς ὁ διάβολος θά γιατρέψει πραγματικά τήν ἀρρώστια σου; Ἐκεῖνος “ἀνθρωποκτόνος ἦν ἀπ’ ἀρχῆς” (Ἰω. 8:44), καί θανάτωσε ὅλο το γένος τῶν ἀνθρώπων. Πῶς τώρα θά γίνει γιατρός σου; Δέν εἶδες, πού οἱ δαίμονες δέν μπόρεσαν νά γιατρέψουν οὔτε τούς δικούς τους μάγους ἀπό τίς πληγές πού τούς προξένησε ὁ Μωϋσῆς στήν Αἴγυπτο; (Ἐξόδ. 9:11). Καί τώρα θά κάνουν καλά ἐσένα; Καί ἄν οἱ δαίμονες δέν λυποῦνται τήν ψυχή σου, πῶς θά λυπηθοῦν τό σῶμα σου; Ἀστεία πράγματα! Γιατί δέν ὑπάρχει τίποτα γλυκύτερο γιά τόν διάβολο ἀπό τό νά τυραννάει τόν ἄνθρωπο μέ κάθε τρόπο. Εὐκολότερο εἶναι νά δώσει κρύο ἡ φωτιά καί φλόγα τό χιόνι, παρά νά γιατρέψει ὁ διάβολος πραγματικά. Οὔτε μπορεῖ οὔτε θέλει οὔτε ξέρει πῶς νά γιατρεύει. Ἀλλά κι ἄν ὑποτεθεῖ ὅτι καί μπορεῖ καί θέλει καί ξέρει, ὅμως ἄν δέν τοῦ ἐπιτρέψει ὁ Θεός, ἀπό μόνος του δέν μπορεῖ νά κάνει τίποτα.

Πίστεψε λοιπόν, ἀδελφέ, ὅτι μόνο ὁ Θεός εἶναι ὁ ἀληθινός γιατρός ψυχῶν καί σωμάτων. Οἱ μάγοι καί οἱ δαίμονες γιατρεύουν ὄχι στ’ ἀλήθεια ἀλλά φανταστικά. Μά κι ἄν θελήσουν νά γιατρέψουν τό σῶμα σου μέ παραχώρηση τοῦ Θεοῦ, νά ξέρεις ὅτι τό γιατρεύουν μέ σκοπό νά θανατώσουν τήν ψυχή σου. Πῶς; Τραβώντας σε ἀπό τήν πίστη τοῦ Χριστοῦ καί πείθοντάς σε νά πιστεύεις σ’ ἐκείνους. Ποιά λοιπόν ἡ ὠφέλειά σου, ἄν ἐδῶ ἔχεις πρόσκαιρη ὑγεία, ἐκεῖ ὅμως κολαστεῖς αἰώνια; Νά χαθεῖ τέτοια ὑγεία! Νά χαθεῖ τέτοια ζωή!

Ὁ διάβολος, ἀδελφοί μου, εἶναι ἕνας ψαράς πολύ πανοῦργος. Βάζει μικρό δόλωμα καί θέλει νά πιάσει μεγάλο ψάρι. Μέ χαρά σᾶς δίνει λίγη ὑγεία, μόνο καί μόνο γιά νά σᾶς στερήσει τόν παράδεισο, γιά νά σᾶς κολάσει αἰώνια!

Πῶς μπορεῖτε λοιπόν, γιά τό παραμικρό πρόβλημα, νά ἐγκαταλείπετε τόν γλυκύτατο Χριστό – τόν ποιητή, τόν λυτρωτή, τόν ἀληθινό γιατρό σας – καί νά πηγαίνετε στόν καταραμένο διάβολο – τόν φονιά καί τύραννό σας; Πῶς σᾶς κάνει καρδιά νά καταφρονεῖτε τόσους ἁγίους, πού εἶναι φίλοι καί εὐεργέτες καί θεραπευτές σας, καί νά καταφεύγετε στούς μάγους καί τούς δαίμονες, πού εἶναι οἱ πιό ἄσπονδοι ἐχθροί σας;

Μά πιστεύετε στ’ ἀλήθεια, πώς αὐτά πού κάνει μιά ἀλλοπαρμένη κακόγρια, μιά τσιγγάνα, μιά μάγισσα, δέν μπορεῖ νά τά κάνει καί ὁ Χριστός; Πιστεύετε πώς μέ τά κάρβουνα καί τά πέταλα καί τά διαβολικά φυλαχτά δέν ἔχουν ἴση τουλάχιστο δύναμη ὁ Σταυρός, ὁ ἁγιασμός καί τά ἄλλα σωτήρια ἰαματικά μέσα τῆς πίστεώς μας; Ἄχ, ἀχάριστα πλάσματα! Ἄχ, γενεά ἄπιστη καί σκληρόκαρδη! Πόσο δίκιο ἔχει ὁ Χριστός μας νά λυπᾶται καί νά φωνάζει παραπονετικά μαζί μέ τόν προφήτη Ἠσαία: “Ἄκουε, οὐρανέ, καί ἐνωτίζου, γῆ… υἱούς ἐγέννησα καί ὕψωσα, αὐτοί δέ μέ ἠθέτησαν” (Ἡσ.1:2).

Γιά νά μή λυπᾶται λοιπόν ὁ Ἰησοῦς ἐξαιτίας σας, γιά νά μή φαίνεστε κι ἐσεῖς ἀχάριστοι στόν μεγάλο αὐτό Εὐεργέτη σας, σᾶς παρακαλῶ ἀδελφοί μου, μήν πηγαίνετε σέ μάγους καί μάγισσες καί τσιγγάνες. Κι ὅταν ἀρρωσταίνετε, νά προστρέχετε στόν Χριστό μέ ζωντανή πίστη καί νά ζητᾶτε ἀπ’ Αὐτόν τή γιατρειά σας. Γιατί Αὐτός εἶναι ὁ φιλόστοργος πατέρας σας. Κι ἄν σᾶς ἔδωσε τήν ἀρρώστια, σᾶς τήν ἔδωσε γιά νά δοκιμάσει τήν ὑπομονή σας, γιά νά σᾶς στεφανώσει περισσότερο καί γιά νά δεῖ ἄν τόν ἀγαπᾶτε γνήσια. Νά προστρέχετε ἀκόμα στήν Κυρία Θεοτόκο, πού θεραπεύει τούς ἀσθενεῖς καί παρηγορεῖ τούς λυπημένους. Νά προστρέχετε, τέλος, στούς ἁγίους Πάντες καί νά τούς παρακαλεῖτε μέ θέρμη. Ἔτσι θά πετύχετε τήν ἀληθινή θεραπεία σας.

Κι ἄν ὅμως δέν βρεῖτε τήν πολυπόθητη ὑγεία, κι ἄν ὁ Θεός σᾶς ἀφήσει νά ταλαιπωρεῖστε, ἐπειδή αὐτό συμφέρει τήν ψυχή σας, καί πάλι πρέπει νά στέκεστε ἀνδρεῖοι καί στερεοί στήν πίστη. Χίλιες φορές νά προτιμήσετε τόν θάνατο, παρά νά καταφύγετε σέ μάγους καί ν’ ἀρνηθεῖτε ἔτσι τόν Χριστό.

β) Μόνο ὁ Θεός γνωρίζει τά ἀπόκρυφα.

Ὅσοι θέλουν νά μάθουν τό μέλλον ἤ διάφορα κρυφά πράγματα, ἅς γνωρίζουν, ὅτι μόνο ὁ Θεός ξέρει ὅλα τά ἀπόκρυφα καί μόνο ὁ Θεός προγνωρίζει τά μέλλοντα. Οἱ ἄγγελοι καί οἱ ἄνθρωποι γνωρίζουν κάποτε τά μυστικά αὐτά πράγματα, ὄχι ὅμως ἀπό μόνοι τους, ἀλλ’ ἀπό ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ. Οἱ μάγοι καί οἱ δαίμονες, πάντως, ἐπειδή εἶναι σκοτισμένοι καί δέν ἔχουν τόν φωτισμό τοῦ Θεοῦ, δέν μποροῦν νά γνωρίζουν τίποτε κρυφό, οὔτε τί μέλλει νά συμβεῖ στόν κάθε ἄνθρωπο. Γιατί ὁ ἄνθρωπος εἶναι αὐτεξούσιος. Ἄν θέλει, κλίνει στό καλό · ἄν δέν θέλει τό καλό, κλίνει στό κακό. Ἄρα εἶναι ἄγνωστη ἡ ἐξέλιξη καί κατάληξή του. Γι’ αὐτό καί ὁ Θεός περιγελᾶ τή Βαβυλώνα, πού οἱ κάτοικοί της πίστευαν στούς ἀστρολόγους καί στούς δαίμονες, καί τῆς λέει: “Ἅς σέ σώσουν τώρα οἱ ἀστρολόγοι, ἄς προβλέψουν τί πρόκειται νά σοῦ συμβεῖ!” (Ἡσ. 47:13).

Προγνωρίζουν, βέβαια, πολλά οἱ δαίμονες, ἀλλά τά ἐξωτερικά καί φυσικά, συμπεραίνοντας τά γεγονότα ἀπό τούς νόμους τῆς φύσεως. Ὅπως, ἄλλωστε, καί πολλοί ἄνθρωποι σοφοί καί ἐπιστήμονες. Αὐτά ὅμως πού βρίσκονται στό βάθος τῆς καρδιᾶς τοῦ ἀνθρώπου καί ἐξαρτῶνται ἀπό τήν προαίρεσή του, μόνο ὁ Θεός τά γνωρίζει μέ ἀκρίβεια. Ἐκεῖνοι συμπεραίνουν μερικά ἀπό τίς κινήσεις τοῦ σώματος καί τήν ἐξωτερική συμπεριφορά τοῦ ἀνθρώπου. Ἔτσι, καί ὅσα φαίνονται νά προγνωρίζουν, τά γνωρίζουν σκοτεινά, ἀσαφῆ καί λοξά. Γι’ αὐτό καί οἱ χρησμοί τῶν μαντείων ἦταν διφορούμενοι, καί μποροῦσαν νά ἑρμηνευθοῦν καί ἔτσι καί ἀλλιῶς.

Ἄς ἔρθουν τώρα ἐδῶ οἱ Χριστιανοί, πού πηγαίνουν στούς μάντεις καί τίς μάντισσες εἴτε γιά νά τούς ποῦν τό μέλλον εἴτε γιά νά τούς ἐξηγήσουν τά ὄνειρα τους εἴτε γιά νά τούς φανερώσουν χαμένα πράγματα ἤ κρυμμένους θησαυρούς. Ἄς ἔρθουν, λέω, γιά νά τούς πῶ ὅ,τι εἶπε καί ὁ προφήτης Ἠσαΐας κάποτε στόν Ἰσραήλ: Ἀνόητοι ἄνθρωποι, ὡς πότε θά κουτσαίνετε κι ἀπό τά δυό σας πόδια; Ὡς πότε θά πιστεύετε καί στόν Χριστό καί στούς μάντεις, δηλαδή τούς δαίμονες; Γιατί ἄν πιστεύετε πώς ὁ Χριστός, ὡς Θεός πού εἶναι, γνωρίζει τά πάντα καί τά φανερώνει σέ ὅσους Ἐκεῖνος θέλει, πῶς τρέχετε στούς μάντεις; Ἄν, ἀντίθετα, πιστεύετε πώς οἱ μάντεις ἔχουν τήν γνώση τῆς ἀλήθειας, πῶς προσκυνᾶτε τόν Χριστό καί ὀνομάζεστε μάταια Χριστιανοί; Δέν ξέρετε, πῶς δέν μπορεῖτε νά δουλεύετε σέ δυό κυρίους;

Γιατί ὅμως, θά ρωτήσετε, κάποτε βγαίνουν ἀληθινά μερικά πράγματα, πού προλέγουν οἱ δαίμονες;

α) Ἐπειδή δέν πιστεύετε ἀκράδαντα στόν Κύριο καί μόνο, ἀλλά καί στούς δαίμονες. Ἔτσι, γιά τήν ἀπιστία σας, ὁ Θεός παραχωρεῖ νά γίνονται αὐτά πού ἐκεῖνοι προλέγουν.

β)Ἐπειδή, πηγαίνοντας στούς δαίμονες καί ζητώντας τήν βοήθειά τους, γίνεστε μόνοι σας δοῦλοι τοῦ διαβόλου, μπαίνετε κάτω ἀπό τήν ἐξουσία του. Ἔτσι, μπορεῖ πιά νά σᾶς κάνει ὅ,τι θέλει. Ἄρα, ὅ,τι σᾶς πεῖ τό πραγματοποιεῖ κιόλας, ὅπως ἕνας κακοῦργος πού σκλαβώνει κάποιον ἄνθρωπο· ἄν τοῦ πεῖ ὅτι θά ζήσει, θά ζήσει· ἄν τοῦ πεῖ πώς θά πεθάνει, θά πεθάνει. Γιατί εἶναι στό χέρι τοῦ κακούργου νά κάνει εἴτε τό ἕνα εἴτε τό ἄλλο. Λέει σχετικά ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: “Ἅς ὑποθέσουμε, πώς ἕνα βασιλόπουλο ἐγκαταλείπει τό παλάτι του, πάει σέ τόπο ἔρημο καί μπαίνει θεληματικά κάτω ἀπό τήν ἐξουσία ἑνός λήσταρχου. Πές μου, μπορεῖ αὐτός ὁ λήσταρχος νά τοῦ πεῖ ἀπό πρίν μέ βεβαιότητα ἄν θά ζήσει ἤ θά πεθάνει; Καί βέβαια μπορεῖ! Ὄχι ὅμως ἐπειδή προεῖδε τό μέλλον, ἀλλ’ ἐπειδή, ἔχοντας γίνει κύριος τοῦ βασιλόπουλου, ἔχει τή δυνατότητα νά τοῦ κάνει ὅ,τι θέλει – εἴτε νά τό θανατώσει εἴτε νά τοῦ χαρίσει τή ζωή“.

Γι’ αὐτό, ἀδελφοί μου Χριστιανοί, μήν πιστεύετε στήν πρόγνωση τῶν δαιμόνων, γιατί στήν πραγματικότητα δέν προγνωρίζουν τίποτα. Στόν Κύριο μόνο νά ἔχετε πίστη βαθιά, κι Ἐκεῖνος θά σᾶς φανερώσει ἐκεῖνα πού πρέπει νά γνωρίζετε.

γ) Οἱ Χριστιανοί δέν πρέπει νά φοβοῦνται τό διάβολο καί τούς δαίμονες.

Γιατί, Χριστιανοί μου, μέ τά διάφορα μαγικά κάνετε τά χατήρια τοῦ διαβόλου; Αὐτός δέν ἔχει ἐξουσία καί δύναμη νά προκαλέσει οὔτε τόν παραμικρό πειρασμό. Ἀφ’ ὅτου ὁ Χριστός σαρκώθηκε, ὁ διάβολος ἔχασε τήν τυραννική του ἐξουσία.  Ὁ ἐνανθρωπήσας Κύριος τοῦ συνέτριψε τήν κεφαλή κι ἄφησε μόνο τήν οὐρά του νά σαλεύει, ἔτσι, γιά νά γυμνάζονται καί νά στεφανώνονται οἱ πιστοί. Τώρα μόνο μέ ἀπάτες παγιδεύει τούς ἀνθρώπους στήν κακία καί ὄχι τυραννικά, ὅπως πρίν. Δηλαδή μόνο κακές σκέψεις μπορεῖ νά μᾶς βάζει, ἀλλ’ ἀπό τή δική μας θέληση ἐξαρτᾶται ἄν θά τίς δεχθοῦμε ἤ θά τίς διώξουμε. Κανένας πειρασμός, δέν μπορεῖ νά συμβεῖ στόν ἄνθρωπο, ἄν δέν τό ἐπιτρέψει ὁ Θεός. Μάταια, λοιπόν, καλοπιάνετε τούς δαίμονες μέ τίς μαγεῖες, γιατί δέν μποροῦν νά κάνουν τίποτα χωρίς τήν ἄδεια τοῦ Θεοῦ.

Πῶς τιμωρεῖ ὁ Θεός τούς μάγους καί ὅσους προστρέχουν σ’ αὐτούς.

Μετά ἄπ ὅσα εἴπαμε, εἶναι εὐνόητο γιατί ὁ Θεός τιμωρεῖ αὐστηρά ὅσους ἀσχολοῦνται μέ τά μαγικά ἤ τά χρησιμοποιοῦν.

Στήν Παλαιά Διαθήκη πρόσταζε νά θανατώνονται μέ λιθοβολισμό ὅσοι γίνονταν μάγοι, φαρμακοί κ.λπ. (Λευϊτ. 20:27). Ἀλλά καί πλήθη ὁλόκληρα ἀνθρώπων, πόλεις μεγάλες καί ἔνδοξες, παραδόθηκαν σέ πεῖνες καί σφαγές καί ἀφανισμούς ἐξαιτίας τῶν μαγικῶν, ὅπως ἡ Νινευί (Ναούμ 3:1), ἡ Βαβυλώνα (Ἡσ. 47:1-9), ἀκόμα καί ἡ Ἱερουσαλήμ ( Ἱερ. 14:14).

Ἡ Ἐκκλησία μας, ἐπίσης ὁρίζει μεγάλες τιμωρίες (ἐπιτίμια).

Γιά παράδειγμα, ἡ ΣΤ΄Οἰκουμενική Συνοδος(ξα΄καν.) κανονίζει μέ ἑξάχρονη ἀποχή ἀπό τή θεία Κοινωνία, ὅσους καταφεύγουν σέ μάντεις, ὅσους “λένε τή μοίρα” καί ὅσους κάνουν γητέματα. Ἄν ἐπιμείνουν στά πονηρά τους ἔργα, τούς χωρίζει τελείως ἀπό τήν Ἐκκλησία.

Ἡ τοπική Σύνοδος τῆς Ἀγκύρας (κδ΄καν.) κανονίζει μέ πέντε χρόνια στέρηση τῆς θείας Κοινωνίας, ὅσους φέρνουν μάγους στά σπίτια τους, γιά νά βροῦν τά μάγια πού τούς ἔκαναν ἄλλοι.

Ὁ Μέγας Βασίλειος (ξε΄καν.) βάζει τούς γόητες καί φαρμακούς στήν ἴδια μοίρα μέ τούς φονιάδες, ἐπιτιμώντας τους μέ εἰκοσάχρονη ἀποχή ἀπό τή θεία Κοινωνία.

Πῶς νά φυλάγονται οἱ Χριστιανοί ἀπό τά μαγικά.

Γιά νά φυλάγεσθε ἀπό τά μαγικά καί τήν ἐνέργεια τῶν δαιμόνων, νά ἔχετε ὅλοι – μικροί καί μεγάλοι, ἄνδρες καί γυναῖκες – κρεμασμένο στό λαιμό σας τόν τίμιο Σταυρό. Τρέμουν οἱ δαίμονες τόν τύπο τοῦ Σταυροῦ καί φεύγουν μακριά ὅταν τόν βλέπουν. Ἄλλωστε, ὅπως ὁμολόγησαν οἱ ἴδιοι στόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Βοστρινό, πού εἶχε ἐξουσία κατά τῶν ἀκαθάρτων πνευμάτων, τρία πράγματα φοβοῦνται περισσότερο: τόν Σταυρό, τό ἅγιο Βάπτισμα καί τή θεία Κοινωνία.

Νά ἔχετε ἐπίσης στό σπίτι σας, ἀλλά καί μαζί σας, τό ἅγιο Εὐαγγέλιο. Καί φυσικά νά τό μελετᾶτε. Σ’ ὅποιο σπίτι ὑπάρχει Εὐαγγέλιο δέν μπαίνει ὁ διάβολος.Τά ἀνδρόγυνα, γιά νά μή φοβοῦνται τό “δέσιμο”, πρίν παντρευτοῦν πρέπει νά ἐξομολογοῦνται, νά νηστεύουν τρεῖς ἡμέρες, νά συνδυάζουν τό μυστήριο τοῦ γάμου μέ τήν τέλεση θείας Λειτουργίας καί νά μεταλαμβάνουν ἔτσι τά ἄχραντα Μυστήρια. Προπαντός τά ἀνδρόγυνα νά ἔχουν πίστη στερεή καί ἀκλόνητη στόν Κύριο, κι Αὐτός θά διαλύσει τίς ἐνέργειες τῶν δαιμόνων.

Ἄν, γιά τήν ὀλιγοπιστία μερικῶν Χριστιανῶν, οἱ δαίμονες παρουσιάζουν διάφορα φαντάσματα, εἴτε σέ τάφους εἴτε σέ σπίτια εἴτε ἀλλοῦ, νά καλεῖται ἱερέας, νά γίνεται ἁγιασμός καί νά ραντίζεται ὁ τόπος. Ἔτσι, μέ τή θεία Χάρη, διαλύεται κάθε δαιμονική ἐνέργεια.

Τέλος, ὅταν ἕνας Χριστιανός πρόκειται νά χτίσει σπίτι ἤ νά κατασκευάσει καΐκι κ.τ.ο., ἅς προσκαλεῖ ἕναν ἱερέα νά τοῦ κάνει ἁγιασμό καί νά διαβάσει τήν κατάλληλη γιά τήν περίσταση εὐχή τῆς Ἐκκλησίας μας.

Ἐπίλογος

Οἱ μάγοι, οἱ μάγισσες καί ὅσοι καταφεύγουν σ’ αὐτούς δέν ἔχουν θέση στήν βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Χάνουν τόν παράδεισο. Καί ποῦ στέλνονται; Ἀλίμονο! Στήν αἰώνια κόλαση μαζί μέ τούς ἄπιστους, τούς ἀσεβεῖς καί τούς εἰδωλολάτρες (Ἀποκ. 21:8). Νά πῶ καί κάτι φοβερότερο; Θά κολάζονται χειρότερα κι ἀπό τούς εἰδωλολάτρες. Γιατί αὐτοί, ἔτσι γεννήθηκαν στήν ἀσέβεια, ἔτσι καί πέθαναν. Δέν βαπτίσθηκαν στό ὄνομα τῆς ἁγίας Τριάδος. Δέν πίστεψαν στόν Χριστό. Οἱ Χριστιανοί ὅμως, οἱ βαπτισμένοι, πού ἔγιναν παιδιά τοῦ Θεοῦ “κατά χάριν”, πού τράφηκαν μέ τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Κυρίου, πῶς τόλμησαν κατόπιν καί τά καταφρόνησαν καί τ’ ἀρνήθηκαν καί καταπιάστηκαν μέ τά μαγικά;

Γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, λοιπόν, καί γιά τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς σας, φυλαχτεῖτε, ἀδελφοί μου, φυλαχτεῖτε ἀπό τή μαγεία. Καί πάλι σᾶς λέω, φυλαχτεῖτε! Μήν πηγαίνετε σέ μάγους καί μάγισσες. Σ’ ὅλες τίς περιστάσεις καί γιά ὅλες σας τίς ἀνάγκες νά προστρέχετε στήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, στήν προστασία τῆς Θεοτόκου καί στίς πρεσβεῖες τῶν ἁγίων. Ἔτσι καί ἀπό τίς ἀσθένειες καί τίς ἀνάγκες σας θά ἐλευθερωθεῖτε, καί ἀπό τήν αἰώνια κόλαση θά λυτρωθεῖτε, καί τήν οὐράνια βασιλεία θά κληρονομήσετε,“ἧς γένοιτο ἀξιωθῆναι πάντας ἡμᾶς χάριτι τοῦ Χριστοῦ. Ἀμήν”.

 

 

Εἶναι εὔκολο κάποιος νά φιλοσοφεῖ ἤ νά θεολογεῖ γιά τόν πόνο. Ἀλλά εἶναι δύσκολο νά ἀντιμετωπίζει σωστά τόν πόνο, ὅταν ὁ ἴδιος περνᾶ ἕνα δυνατό πόνο στή ζωή του.

Θεωρῶ πολύ τολμηρό νά μιλᾶ κανείς γιά τόν πόνο, ὅταν ὁ ἴδιος δέν πονᾶ. Σκέπτομαι ὅλους τούς ἀδελφούς μας ἁπανταχοῦ τῆς γῆς, πού πονοῦν σωματικά ἤ ψυχολογικά ἤ πνευματικά.

Σωματικά πονοῦν οἱ ἄνθρωποι ἀπό ἀρρώστειες, κακουχίες, πείνα.

Ψυχολογικά πονοῦν ἀπό κατατρεγμούς, συκοφαντίες, ἔλλειψη ἀγάπης καί μή ἀνταπόκριση στήν προσφερόμενη σέ ἄλλα προσφιλῆ πρόσωπα ἀγάπη, ἀνεκπλήρωτες ἐπιθυμίες, ἀσθένειες καί θανάτους προσφιλῶν ἀνθρώπων καί ἄλλα αἴτια.

Πνευματικά πονοῦν ὅσοι ἀγαποῦν τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο καί ὅμως βλέπουν ὅτι μέ τίς ἁμαρτίες τους λυποῦν καί τόν Θεό καί προσβάλλουν τήν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, τόν ἄνθρωπο.

Πῶς μπῆκε ὁ πόνος στή ζωή μας;

Δέν μπῆκε ἀσφαλῶς κατ’ εὐδοκίαν Θεοῦ. Μπῆκε κατά παραχώρηση Θεοῦ, ὅταν ὁ ἄνθρωπος μέ τήν ἐγωιστική παρακοή του ἔχασε τήν Πηγή τῆς Ζωῆς, τόν Πλάστη του.

Ἀπό τήν ἄπονο κατάσταση τῆς θείας Βασιλείας, βρέθηκε σέ μία ἄλλη κατάσταση, στή ὁποία, ἀφοῦ δέν βασίλευε ἡ ἀληθινή Ζωή, κυριαρχοῦσε μία ζωή φθαρμένη, συνυφασμένη μέ τόν θάνατο, τά πάθη καί τήν ἁμαρτία.

Σ’ αὐτή τή νέα κατάσταση, ὁ θάνατος κι ὁ πόνος φαινόταν νά ἔχουν ἕνα θετικό νόημα, ὅπως ἄλλωστε καί οἱ ἄλλοι δερμάτινοι χιτῶνες, μέ τούς ὁποίους ὁ Θεός ἐνέδυσε τούς πρωτόπλαστους, ὅταν ἐκεῖνοι ἔφευγαν ἀπό τόν Παράδεισο, γιά νά τούς παρηγορήσει στήν ἐξορία τους.

Ὁ θάνατος θέτει τέρμα στό κακό, πού ἀλλιῶς θά ἦταν ἀθάνατο ἐπί τῆς γῆς.

Ὁ σωματικός πόνος εἰδοποιεῖ γιά τήν ἀσθένεια ὥστε, νά ὑπάρξει ἡ κατάλληλη θεραπεία. Οἱ ἰατροί γνωρίζουν πόσο εὐεργετικός εἶναι ὁ πόνος.

Ἐπίσης, ὅλων τῶν εἰδῶν οἱ πόνοι μᾶς βοηθοῦν νά λάβουμε αἴσθηση τῆς φθαρτότητός μας καί ἔτσι νά γνωρίσουμε τά πεπερασμένα μας ὅρια, γλυτώνοντας ἀπό κάθε μορφή αὐτοθεοποιήσεως.

Ὁ πόνος μᾶς βοηθεῖ νά ἀναθεωρήσουμε τήν πορεία τῆς ζωῆς μας καί νά τήν ἐπαναπροσανατολίσουμε στό σωστό κέντρο της, πού εἶναι ὁ Τριαδικός Θεός.

Ὁ πόνος μᾶς βοηθεῖ νά λαμπικάρουμε τήν ἀγάπη μας πρός τόν Θεό ὥστε, νά ἀγαποῦμε τόν Θεό, ὄχι γιατί μᾶς δίνει τά δῶρα του (ὅπως ἡ ὑγεία, ἡ οἰκογενειακή εὐτυχία κ.λπ.), ἀλλά γι’ Αὐτόν τόν ἴδιο.

Ἔτσι, ὁ πολυάθλος Ἰώβ, μέ τόν τρόπο πού ἀντιμετώπισε τίς ἀσθένειες καί τίς ἄλλες ἀβάστακτες δοκιμασίες, ἀπέδειξε ὅτι ἀγαπᾶ τόν Θεό καί ὄχι τόν Θεό γιά τά δῶρα Του. Ἀγαποῦσε τόν Θεό τόσο δυνατά –ὅταν βρισκόταν ριγμένος πάνω στίς κοπριές, γεμάτος πληγές καί μέ σκοτωμένα τά δέκα παιδιά του– ὅσο δυνατά καί ὅταν εὐτυχοῦσε.

Ὁ πόνος μᾶς βοηθεῖ ἀκόμη νά τοποθετηθοῦμε σωστά ἀπέναντι στούς συνανθρώπους μας, τούς ὁποίους πολλές φορές, ὅταν δέν πονᾶμε τούς καταφρονοῦμε, τούς ἀδικοῦμε, τούς κάνουμε νά πονοῦν μέ τήν ἐγωιστική μας στάση. Ὅταν ἡ ἡδονή μέ τήν ὁποία ἀπομυζοῦμε τούς συνανθρώπους μας, γίνεται ὀδύνη, καταλαβαίνουμε ὅτι παράνομες ἡδονές μᾶς καταστρέφουν.

Πολλές φορές, ἄνθρωποι πού πόνεσαν δυνατά, βρῆκαν διά τοῦ πόνου τό ἀληθινό τους πρόσωπο, ξεπερνώντας τά προσωπεῖα καί γι’ αὐτό εὐχαρίστησαν τόν Θεό γιά τό δῶρο τοῦ πόνου, ἔστω καί ἄν αὐτό ἦταν μία ἀνίατος καί ὀδυνηρά ἀσθένεια. Συνέχεια →

Γεώργιος Μαντζαρίδης

Ἀπέναντι στά ὁριακά φαινόμενα τῆς ὑπάρξεώς του ὁ ἄνθρωπος συμπεριφέρεται πρωτίστως συμβολικά. Καί ἡ μορφή τῆς συμβολικῆς αὐτῆς συμπεριφορᾶς ἐκφράζει τήν οὐσιαστική στάση του ἀπέναντι στά ἀντίστοιχα φαινόμενα. Ἡ προτίμηση τῆς καύσεως ἤ τῆς ταφῆς τῶν νεκρῶν δέν ἐξαντλεῖται στό ἐπίπεδο τῆς λογικῆς ἤ τῆς γραφειοκρατίας, ἀλλά ἀνάγεται στό βάθος τῆς ὑπάρξεως τοῦ ἀνθρώπου· ἀνάγεται στή στάση του ἀπέναντι στό ὀξύτερο ὁριακό φαινόμενο τῆς ὑπάρξεώς του, στό θάνατο. Καί τό νόημα πού προσδίδει ὁ ἄνθρωπος στό θάνατο ἀποτυπώνεται στή μία ἤ τήν ἄλλη προτίμησή του.
Ὁ θάνατος ἀποτελεῖ τή σταθερή ἀπειλή τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς. Ὁ ἄνθρωπος δέν ἀπειλεῖται μόνο, ἀλλά ἔχει καί συνείδηση τῆς ἀπειλῆς αὐτῆς. Ὁ θάνατος ἔρχεται νά διαλύσει τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη. Καί ὁ ἄνθρωπος δοκιμάζει τήν ἀγωνία τῆς διαλύσεως αὐτῆς μέσα στήν ἴδια τή ζωή του. Γι’ αὐτό ἡ εἰκόνα πού διαμορφώνει γιά τό θάνατο καί τήν μεταθανάτια προοπτική προσδιορίζει ἀποφασιστικά τή στάση του ἀπέναντι στούς νεκρούς καί στό νεκρό ἑαυτό του.
Ἡ ταφή τῶν νεκρῶν, δέν ἀποτελεῖ δογματικό θέμα μέ τήν ἔννοια κάποιου δογματικοῦ ὅρου. Ἡ ἀνάσταση τῶν νεκρῶν, στήν ὁποία πιστεύει ἡ Ἐκκλησία, δέν θά ἐξαρτηθεῖ ἀπό τή ταφή ἤ τήν καύση τους. Ἀλλά καί ἀπό τήν ἄλλη πλευρά, ἡ ταφή τῶν νεκρῶν δέν εἶναι ἄσχετη μέ τή δογματική πίστη τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ προτίμηση τῆς ταφῆς καί ἡ ἀπόρριψη τῆς καύσεως τῶν νεκρῶν συνδέονται στενά μέ τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας γιά τόν ἄνθρωπο καί τό σκοπό τῆς ὑπάρξεώς του. Συνέχεια →

Τοῦ Ἁγίου Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ

Ὁ κτηματίας Νικόλαος Μοτοβίλωφ, πού τό 1831 θεραπεύθηκε θαυματουργικά ἀπό σοβαρή ἀσθένεια μέ τήν προσευχή τοῦ ὁσίου Σεραφείμ, ἀπέκτησε τήν εὔνοιά του καί ἀξιώθηκε νά συζητήση πολύ μαζί του γύρω ἀπό τό Ἅγιον Πνεῦμα. Τή συζήτησί του αὐτή κατέγραψε σέ σημειώσεις, οἱ ὁποῖες παρέμειναν στή μονή Ντιβέγιεβο περισσότερο ἀπό ἑξῆντα χρόνια. Τό 1902 τίς παρέλαβε ὁ Σ.Α. Νεῖλος ἀπό τή γερόντισσα Ἑλένα Νικαλάεβνα, χήρα τοῦ Μοτοβίλωφ, καί μέ τήν ἄδεια τῆς ἡγουμένης Μαρίας τίς ἔφερε στό φῶς τῆς δημοσιότητος τό 1903 στά «Μοσχοβίτικα χρονικά» τοῦ Ἰουλίου μέ τόν τίτλο: «Τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ ἀναπαυόταν φανερά στόν πατέρα Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ, στή συζήτησί του γιά τόν σκοπό τῆς χριστιανικῆς ζωῆς». Συνέχεια →

Ὅσιος Σιλουνός ὁ Ἀθωνίτης
Σήμερα ὑπάρχουν λίγοι γέροντες ποὺ γνωρίζουν τὴν ἀγάπη τοῦ Κυρίου γιὰ μᾶς καὶ γνωρίζουν τὸν ἀγώνα ἐναντίον τῶν ἐχθρῶν καὶ ὅτι οἱ ἐχθροὶ κατατροπώνονται μόνο μὲ τὴν κατὰ Χριστὸν ταπείνωση.
Τόσο ἀγαπᾶ ὁ Κύριος τὸν ἄνθρωπο, ποὺ τοῦ δίνει πλούσια τὶς δωρεὲς τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος. Μέχρις ὅτου ὅμως μάθει ἡ ψυχὴ νὰ διατηρεῖ τὴ Xάρη, θὰ βασανίζεται γιὰ πολύ.
Τὸν πρῶτο καιρὸ μετὰ τὴ δωρεὰ τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος σκέφθηκα· ῾Ο Κύριος μοῦ συγχώρεσε τὶς ἁμαρτίες μου, τὸ μαρτυρεῖ μέσα μου ἡ Xάρη. Τί μοῦ χρειάζεται, λοιπόν, περισσότερο; Δὲν πρέπει ὅμως νὰ σκεφτόμαστε ἔτσι. Παρότι μᾶς συγχωροῦνται τὰ ἁμαρτήματα, ἐν τούτοις πρέπει νὰ τὰ θυμούμαστε σὲ ὅλη τὴ ζωή μας καὶ νὰ θλιβόμαστε γι᾿ αὐτά, γιὰ νὰ διατηροῦμε τὴ συντριβὴ τῆς καρδιᾶς. Συνέχεια →

Ἀπό τήν «Πνευματική Βιογραφία του Αγίου Σιλουανοῦ» (σ. 431).
π.Σωφρόνιος Σαχάρωφ  Essex ‘Αγγλίας

……..Κάποτε ὁ Γέροντας Σιλουανός συνομίλησε μὲ ἕνα φοιτητὴ ποὺ ἐπισκέφθηκε τὸν ῎Αθωνα καὶ ἔλεγε πολλὰ περὶ ἐλευθερίας. ῞Οπως πάντα, ὁ Γέροντας παρακολούθησε μὲ πολλὴ προσοχὴ τὶς σκέψεις καὶ τὰ συναισθήματα τοῦ συμπαθοῦς ἀλλὰ ἀφελοῦς συνομιλητοῦ του. Βέβαια, οἱ ἰδέες τοῦ φοιτητῆ γιὰ τὴν ἐλευθερία συγκεντρώνονταν ἀπὸ τὴ μιὰ στὴν ἀπαίτηση γιὰ περισσότερες πολιτικὲς ἐλευθερίες, καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη στὴ δυνατότητα νὰ ἐνεργεῖ κανεὶς γενικὰ σύμφωνα μὲ τὰ κίνητρα καὶ τὶς ἐπιθυμίες του.
᾿Απαντώντας ὁ Γέροντας τοῦ ἐξέθεσε τὶς δικές του ἀπόψεις. Συνέχεια →

Ἱερώνυμου Μοναχοῦ

ΕΡΩΤΗΣΗ Αου
– Γιατί εἶσαι χριστιανός;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ Βου
– Γιατί πιστεύω στόν Χριστό, τόν Υἱό τοῦ Θεοῦ.

ΑΝΤΑΠΑΝΤΗΣΗ Αου
– Ἀπάντησες σάν ἀγράμματος καί λιγόμυαλος. Ἐγώ δέν σέ ρωτῶ γιατί ὀνομάζεσαι χριστιανός, ἀλλά γιατί ἔγινες χριστιανός. Ἄν σέ εἶχα ρωτήσει γιατί ὀνομάζεσαι χριστιανός, τότε θά ἦταν σωστή ἡ ἀπάντηση πού μοῦ ἔδωσες «γιατί πιστεύω στόν Χριστό». Ἐγώ ὅμως σέ ρωτάω, ποιός εἶναι ὁ λόγος πού σέ ἔκανε νά γίνεις χριστιανός.
Ἡ ἐρώτησή μου βέβαια, μοιάζει νά εἶναι ἁπλή καί χωρίς ἰδιαίτερη σημασία, ἀλλ’ ὅμως λίγοι εἶναι αὐτοί πού, ὅταν τούς ρωτήσουν πάνω σ’ αὐτό τό θέμα, δίνουν καί τή σωστή ἀπάντηση.
Ἄν πάλι ἀπαντήσει κανείς, ἄν τοῦ γίνει αὐτή ἡ ἐρώτηση, ὅτι ὁ Θεός θέλησε νά γίνω χριστιανός, οὔτε κι αὐτός θά ἔχει ἀπαντήσει σωστά.
Ἄν πεῖ ἐπίσης ὅτι ἐγώ θέλησα νά εἶμαι χριστιανός, πάλι δέν θά ἔχει δώσει τή σωστή ἀπάντηση. Συνέχεια →

Αρχιμ. Δαμασκηνού Κατρακούλη

Ἰδού, ἔρχομαι ταχύ. Ἀμήν. ναί ἔρχου,Κύριε Ἰησοῦ. (Ἀποκ. κβ’ 12, 20)1
Ὁ θεῖος λόγος τοῦ Εὐαγγελίου, ὁ ὁποῖος ἐξέρχεται ἀπό τόν ἄμβωνα τῆς Ἐκκλησίας, περιέχει ποικίλα σπέρματα ἀληθείας καί θεογνωσίας. Ἡ μελέτη τοῦ θείου λόγου νά εἶναι ἡ τρυφή καί ἡ τροφή τῆς ζωῆς μας.
Ἐγώ, παιδιά, κάθε βράδυ διαβάζω Εὐαγγέλιο γιά νά εἰσχωρήση μέσα μου ὁ Κύριος. Μέ τό Εὐαγγέλιο γίνεται ἡ ἀλληλοπεριχώρησις τοῦ ἠμαγμένου Ἀμνοῦ καί τῆς ψυχῆς μας. Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι κληθήκαμε ν’ ἁγιάσωμε. Νά γίνωμε εὐωδία Χριστοῦ. Σκοπός μᾶς εἶναι νά ἀνταποκριθοῦμε στήν κλῆσι τοῦ Θεοῦ καί νά γίνωμε φῶς. Μέ τήν τήρησι τοῦ Εὐαγγελίου νά γίνωμε λόγος τοῦ Θεοῦ. Συνέχεια →

Ὅσιος Σιλουνός ὁ Ἀθωνίτης

῞Οπως κάθε ὀρθολογιστικὴ κοσμοθεωρία ἔχει τὴ λογική της ἀκολουθία, τὴ διαλε-κτική της, ἔτσι καὶ ὁ πνευματικὸς κόσμος ἔχει τὴ δική του δομὴ καὶ διαλεκτική. ῾Η δια-λεκτικὴ ὅμως τῆς πνευματικῆς ἐμπειρίας εἶναι κατὰ τὸ πλεῖστον ἰδιότυπη καὶ δὲν συμπίπτει μὲ τὴν πορεία τῆς συνηθισμένης διανόησης.
῎Ετσι μπορεῖ νὰ φανεῖ παράδοξο στοὺς ὀρθολογιστὲς τὸ κριτήριο τῆς ἀληθινῆς πίστεως ποὺ ὑποδεικνύει ὁ μακάριος Γέροντας Σιλουανός, τὸ κριτήριο τῆς γνήσιας κοινωνίας μὲ τὸν Θεό, τὸ γνώρισμα τῆς ἐνέργειας τῆς χάριτος, δηλαδὴ ἡ ἀγάπη πρὸς τοὺς ἐχθρούς. Συνέχεια →

Ὅσιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης

Εἶναι μεγάλο ἀγαθὸ νὰ παραδινόμαστε στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Τότε στὴν ψυχὴ εἶναι Μόνος ὁ Κύριος καὶ δὲν ἔρχεται καμιὰ ξένη σκέψη· ἡ ψυχὴ προσεύχεται μὲ καθαρὸ νοῦ καὶ αἰσθάνεται τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἔστω καὶ ἂν ὑποφέρει σωματικά.

῞Οταν ἡ ψυχὴ παραδοθεῖ ὁλοκληρωτικὰ στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, τότε ὁ ῎Ιδιος ὁ Κύριος ἀρχίζει νὰ τὴν καθοδηγεῖ, καὶ ἡ ψυχὴ διδάσκεται ἀπευθείας ἀπὸ τὸν Θεό, ἐνῶ προηγουμένως τὴν ὁδηγοῦσαν οἱ δάσκαλοι καὶ ἡ Γραφή. ᾿Αλλὰ τὸ νὰ εἶναι Δάσκαλος τῆς ψυχῆς ὁ ῎Ιδιος ὁ Κύριος μὲ τὴ χάρη τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος εἶναι σπάνιο καὶ λίγοι γνωρίζουν αὐτὸ τὸ μυστήριο, μόνο ὅσοι ζοῦν κατὰ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Συνέχεια →